حسنعلی آقاجانی - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران
مجتبی لاتی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نوشهر

در سال های اخیر پیشرفت چشمگیر در عرصه الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات منجر به پیدایش گونه جدید و فزاینده ای از سازمان ها با عنوان سازمان های مجازی شده است. این سازمان ها، سازمان های پیچیده ، پویا و متحولی هستند که در آنهامرزهای موجود از بین رفته است. ورود فناوری اطلاعات تغییراتی در ساختار این سازمان ها به وجود آورده است. در واقع امروزه سرعت، یک مزیت رقابتی و مهمترین ثروت برای کاستن زمان پاسخگویی و بهبود انعطاف پذیری در عصر جدید موسوم بهعصر ارتباطات و اطلاعات می باشد. سازمان های مجازی که امروزه با سرعت بالایی در حال شکل گیری هستند به طرقمختلف روش های کسب و کار را تغییر داده اند. محیط منبع تعیین کننده مأموریت و تداوم بخش عملیات سازمان هاست و دائماً در حال تغییر و تحول است، شناخت مستمر آن برای موفقیت، بقا و توسعه سازمان ها ضروری است. ساختارهای سازمانی سنتی،دیگر نمی توانند با این تحولات سازگار باشند زیرا محیط جدید کسب و کار نیازمند سازگاری مداوم و واکنش های فوری است.بدون شک یکی از زمینه های پرچالش مدیریت بسترسازی به منظور رفع مشکلات و موانع رشد سازمان ها می باشد. عموماً بنای ساختار اولیه سازمان ها به گونه ای است که تغییر بنیادی به منظور تسهیل در روند رشد آنها مستلزم صرف هزینه ها و زمانقابل توجه می باشد. علت این امر فرض اولیه عدم لزوم تغییر ساختار سازمان در بدو شکل گیری بنیان های سازمانی می باشد. حالآن که دلایل متعدد از جمله تغییر نگرش ها و دگرگونی رفتار و روابط درون سازمانی، تغییر مداوم بسترهای اطلاعاتی و افزایش روز افزون حجم اطلاعاتی، طراحی ساختارهای پویای سازمانی را ضروری می نماید. امروزه مطالعه تأثیر محیط بر جنبه های مختلف سازمان از جمله ساختار سازمان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. در این مقاله سازمان های مجازی از نظر ساختار و محیط سازمانی مورد بررسی قرار گرفته اند.

ساختار سازمانی، سازمانهای مجازی، محیط سازمانی