امید حسنی - کارشناسی ارشد معماری دانشگاه صنعتی شاهرود
مسعود طاهری شهرآیینی - استادیار گروه معماری و شهرسازی دانشگاه صنعتی شاهرود
شقایق اتحادی

این مقاله بخشی از مطالعات نگارنده در ارتباط با تاثیرات الگوهای زیستی و معماری بیومیمیتیک در آینده معماری پایدار را ارائه می دهد. هدف از مقاله حاضر بررسی روابط متقابل معماری و طبیعی و نقش محیط طبیعی و تعامل آن با محیط مصنوع انسان ساخت با در نظر گرفتن اهداف توسعه پایدار می باشد. در همین راستا ابتدا جنبه های نظری موضوع مورد بررسی قرار می گیرد و با جستاری در مبانی و مفاهیم توسعه پایدار، ارتباط موضوع با معماری روشن می گردد و در آخر با ارائهای از این علم جدید در معماری به معرفی ویژگی ها و افق هایی که پیش روی معماران است، میپردازد. همچنین در این نگارش علل اهمیت موضوع و آثار جانبی آن در معماری، از دید متخصصان این امر بیان میگردد. در انتهای مقاله با بررسی یک نمونه موردی در سایت منطقه نمونه گردشگری شاندیز ، روند طراحی یک پروژه بایونیک تا حد ممکن روشن گردد. دانشمندان و محققین پیش بینی میکنند آنچه در طراحی ساختمانها در هزاره سوم مورد نیاز میباشد، موضوع هماهنگی و تعامل معماری و فناوری در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار می باشد. در همین راستا الهام از فرم های بیولوژیکی منبع غنی و ارزشمندی از نوآوریهای عصر حاضر است، که علاوه بر جهت دادن طراحی به سوی فرمهای طبیعی دارای مزایایی از قبیل پایداری، پویایی، رشد و تطبیق پذیری هستند. روش تحقیق مقاله حاضر تحقیق کاربردی با استفاده از مطالعات میدانی ، کتابخانه ای و تحلیلی برای گردآوری داده ها و همچنین استفاده از نرم افزار گرس هاپر (Grass Hopper) برای تحلیل تاثیرات محیطی ، میباشد. این نوشتار بر آن است تا با مروری توصیفی بر ادبیات موضوع به این مسئله بپردازد که در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار، آیا رویکرد بیونیک در معماری میتواند باعث ایجاد صرفه جویی و بهینه سازی در مصرف مصالح و انرژی باشد یا خیر؟ آیا نگرش به معماری بیونیک صرفا در راستای فرمی (تقلید صرف از طبیعت) تحقق مییابد یا با توجه به ماهیت هدف بایستی در الگوهای طبیعی هم از لحاظ مفهومی و هم از لحاظ روابط سیستماتیک بین اجزا و الگوهای طبیعی کنکاش نمود. بدیهی است هرچه قابلیتها و تواناییهای این پارادایم در علم مهندسی معماری بیشتر باشد، اهمیت کنترل و به کارگیری آن در جهت کمکبه ارتقاء کیفیت زندگی انسانها نیز مهمتر خواهد بود.

الگوهای زیستی ، معماری بیومیمیتیک ، توسعه پایدار ، معماری پایدار ، طراحی معماری ، فرم های طبیعی