سهیلا محمدی - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی،مدرس دانشگاه، عضو هیئت مدیره موسسه خدمات و مطالعات حقوقی دادبانان فرهیخته حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی ایر
جلیل علی مردانی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی، معاون حقوقی موسسه مالی اعتباری میزان، دانشگاه آزاد اسلامی ایران

امنیت از دوران کهن مهمترین دغدغه انسان و از ارکان اساسی زندگی او بوده است. شاید غارنشینی انسانهای اولیه به عنوان نخستین تحول زندگی انسان در پی این نیاز بوده تا مأوی و مأمنی برای دوری از خطرات دائمی زندگی ایجاد کند. امروزه همان انسان نخستین بخش عمده ای از زندگی خود را در فضای سایبر بنا نهاده است و مسلم آنکه او نیازمند احساس امنیت – در بعد فردی و اجتماعی – در این محیط شگفت انگیز می باشد. فضای سایبر نیز همچون سایر محیط ها نه تنها مبری از پدیده نا امنی، جرم و بزهکاری نیست بلکه بستری مناسبتر برای ظهور جرایم فراهم آورده است. از سویی جامعه در راستای تأمین امنیت و آرامش خودناگزیر از مقابله با پدیده بزه و بزهکاری می باشد و آنچه مسلم است بهترین روش تأمین و افزایش ضریب امنیت اجتماعی، سالم سازی محیط اجتماعی و تأمین آرامش خاطر شهروندان، پیشگیری از وقوع جرم و مستثنی نبودن فضای سایبر از این امر می باشد. و از سوی دیگر در بعد عینی توان، مهارت و قدرت عمل پلیس در مقابله و پیشگیری از جرایم از مهمترین شاخص های امنیتاجتماعی به شمار می رود. هر اندازه نیروهای پلیس در سطح جامعه با تکیه بر سه اصل سرعت، دقت و صحت بتوانند قدرت عمل خود را در پیشگیری از جرایم و ناهنجاری ها نشان دهند، زمینه برای گسترش نا امنی کاسته و فرآیند جرم در حیطه کنترلی پلیس قرار می گیرد و در این شرایط فضای توسعه امنیت اجتماعی فراهم می گردد. اما ویژگی غیرملموس بودن جرایم سایبری، چالشهای نوینی را پیش روی مراجع انتظامی به منظور پیشگیری از این قسم جرایم قرار داده است. لذا در این مقال بر آن شدیم تا ضمن تبیین انواع تدابیر پیشگیری از جرایم سایبر، به تبیین چالشهای حاکم و خصوصا با تکیه بر مطالعات تطبیقی به ارائه راهکارهایی در راستای مواجهه با این چالشها بپردازیم.

پلیس، امنیت، فضای سایبر، جرایم سایبر، پیشگیری از جرم