محمد امینی - استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
سیداحمد مدنی - استادیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
زهرا عسگرزاده - کارشناس ارشد، اهواز، ایران

رشد تفکر انتقادی و مهارتهای مرتبط با آن یکی از مهمترین اهداف نظامهای آموزشی به ویژه دانشگاهها و مراکز آموزشعالی است. با توجه به چنین نقش و جایگاهی، در این پژوهش تلاش شده است که وضعیت مهارتهای تفکر انتقادی در میان دانشجویان رشتههای مهندسی ارزیابی شود تا ضمن ارائه تصویری روشن از وضعیت موجود، زمینههای لازم برای توجه و رشد این مهارتها فراهم شود. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه کاشان در سال تحصیلی 93- 1392 بودند که با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای تصادفی ساده تعداد 211 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و - آزمون مهارتهای تفکر انتقادی بر روی آنها اجرا شد. بهمنظور فراهم کردن مبنایی برای مقایسه، دانشجویان دانشکدههای دیگر نیز در گروه نمونه انتخاب شدند. ابزار جمعآوری اطلاعات آزمون مهارتهای تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) بود که مهارتهای مذکور را در قالب پنج مهارت تحلیل، ارزشیابی، استنباط، استدلال قیاسی و استدلال استقرایی میسنجد. نتایج و یافتههای حاصل از این پژوهش نشاندهنده آن است که مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان رشته های مهندسی در مقایسه با دانشجویان سایر رشتهها از میانگین بالاتری برخوردار است، هرچند که با نمره استاندارد آزمون فاصله زیادیدارد. در عین حال، نتایج بهدست آمده مؤید نبود تفاوت معنادار مهارتهای تفکر انتقادی میان دانشجویان زن و مرد و دانشجویان ترمهای بالا و پایین است. در مجموع، یافتههای بهدست آمده لزوم توجه جدی و علمی به آموزش تفکر انتقادی را در قالب برنامههای درسی رشتههای مهندسی خاطرنشان میسازد.

تفکر، تفکر انتقادی، آموزش عالی، دانشکده مهندسی، دانشجویان