نجمه دارایی نژاد - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست ، دانشکده محیط زیست ، دانشگاه تهران
محمدحسین نیک سخن - استادیار گروه مهندسی محیط زیست ، دانشکده محیط زیست ، دانشگاه تهران
مجتبی اردستانی - دانشیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

رویکردتجارت بارآلودگی ، روشی درمدیریت زیست محیطی حوضه ی آبریز بادیدگاه اقتصادی می باشدکه طی آن منابع آلوده کننده باهزینه کنترل آلودگی زیادسعی دارند مجوزتخلیه بارآلودگی رااز منابع آلاینده باهزینه کنترل آلودگی پایین تر به عنوان یک کالا خریداری کنند، به نحوی که ضمن رعایت استانداردهای زیست محیطی، هردوعامل خریدار وفروشنده وسودببرند. دراین تحقیق ، تجارت بارآلودگی بین تخلیه کنندگان واقع دررودخانه وسرشاخه های انجام شده است. باتوجه به جهت جریان یک طرفه آب دررودخانه ،ازسیستم نسبت – تجارت (TRS) برای مدیریت کیفیت آب رودخانه استفاده می شود.این سیستم بادر نظرگرفتن میزان خودپالایی رودخانه وچگونگی پخش وانتقال آلاینده ها ،نسبت – تجارت بین واحدها راتعیین می نماید وبه کمک یک روش بهینه سازی، الگو بهینه تجارت راارائه می دهد. برای درنظرگرفتن عدم قطعیت های موجود درسیستم رودخانه ای با به کارگیری آنالیز عدم قطعیت مونت کارلو، ریسک تخیطی ازاستاندارد کیفی اب درنقاط کنترل رودخانه محسوب می گردد. کارایی مدل پیشنهادی بااستفاده از اطلاعات کمی وکیفی رودخانه پیربازاروسرشاخه های زرجوب وگوهر رودواقع دراستان گیلان، ارزیابی شده است. نتایج این تحقیق نشان دهنده ی کارایی اعمال سیاست های تجارت بارآلودگی درمدیریت کیفیت آب رودخانه می باشد، درمطالعه موردی حاضراعمال این سیاست منجربه کاهش هزینه های تصفیه و همچنین کاهش ریسک فازی تخطی ازاستانداردرسیستم درقیاس باشرایطی که تجارت درسیستم صورت نمی گیرد وشرایطی که تخلیه کنندگان واقع برشاخه ها واردتجارت نمی شوند،گردیده است

مدیریت کیفیت آب رودخانه ، مجوزتخلیه بارآلودگی ، سیستم نسبت – تجارت، ریسک فازی ، رودخانه ی پیربازار