شهنام آقانژاد - کارشناس ارشد عمران زلزله دانشگاه تبریز
بهمن فرهمندآذر - دانشیار دانشکده عمران دانشگاه تبریز

در سالهای اخیر، طراحی بهینه سازهها، به دلیل بزرگ شدن ابعاد آنها مورد توجه بسیاری از مهندسین قرار گرفته است. مهندسین دائما سعی می کنند تا هزینه مربوط به ساخت سازه ها را کاهش دهند و از این رو به دنبال استفاده از روشهای مختلف بهینه یابی می باشند. در این تحقیق نیز یکی از این ایده ها یعنی، تیرهای لانه زنبوری مورد بررسی قرار گرفته اند. تیرهای لانه زنبوری به علل زیادی از جمله، افزایش ممان اینرسی مقطع و به تبع آن مقاومت و سختی تیر، از کاربرد وسیعی در سازه های ساختمانی برخوردار است. در تحقیق حاضر، تیرهای لانه زنبوری به عنوان مسأله طراحی انتخاب و هزینه ساخت این تیرها شامل پارامترهای وزن، طول برش و طول جوش، به عنوان تابع هدف در نظر گرفته شده است. همچنین روابط مربوط به قیود طراحی برای تیرهای لانه زنبوری از آیین نامه AISC استخراج شده و در انتها با اعمال محدودیت های طراحی، روند بهینه سازی این تیرها با استفاده از الگوریتم توده ذرات نشان داده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که الگوریتم مورد نظر کارایی مناسبی در یافتن پاسخ بهینه دارد . همچنین، با توجه به نتایج بدست آمده، تیرهای لانه زنبوری با سوراخ شش ضلعی از لحاظ هزینه طراحی دارای عملکرد بهتری بوده و اقتصادی تر می باشند.

طراحی بهینه سازه ها ، تیرهای لانه زنبوری ، الگوریتم توده ذرات