رویا محبوب قدس - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری
امیر طرب خواه مرجانی - کارشناسی معماری

ورود تکنولوژی، زیرساخت های شهری-تاسیساتی و همچنین مواد و مصالح مدرن به شهرهایی که معماری و ساختار سنتی آنها در تقابل با نمودهای تکنولوژیک و مدرن قرار دارند، چالش هایی را دامن می زند؛ چرا که در اکثر این شهرها همانند تبریز، زیرساختهای لازم جهت مواجهه با این نمودها فراهم نبوده است. در عصر جدید، جهانی تازه در دست ساخته شدن است و در این میان مصالح، تکنولوژی های جدید و تاسیساتی که بدون رفع نیاز زیرساختی آن زودتر و راحتر به همه جا نفوذ می کنند و چالش هایی را نیز بوجود می آورند. این چالشها در مجموعه بازار تاریخی تبریز که فاقد زیر-ساختهای مدرن شهری بوده و در عین حال در مرکز شهر تاریخی تبریز قرار گرفته و قلب تپنده آن نیز به شمار میآید، این مشکلات که شامل زیرساختهای تاسیساتی همچون آب و فاضلاب شهری، گاز، برق، دکلهای مخابراتی و همچنین استفاده از مصالح مدرن و برخی از تکنولوژی ها به وفور یافت می شود. پرسش اصلی و هدف نهایی پژوهش آن است که آیا میتوان شاخص هایی را جهت کاربرد محصولات عصر معاصر و مدرن در راستای ارتقای کیفیات فضایی معماری، رونق گردشگری و اقتصادی و در نتیجه احیاء و حفظ مبانی هویتی معماری و ساختاری اصیل بازار تاریخی تبریز تعریف کرد؟ در این راه با انتخاب نمونه های موردی از مجموعه بازار تبریز، انجام کار میدانی و نظرسنجی از افراد با استفاده از پرسشنامه های هدفمند، شاخص- های بدست آمده از نتایج بررسیها به صورت کیفی و کمی تحلیل و الگویی جهت کاربرد زیرساختها، محصولات و تکنولوژیهای مدرن در معماری آن ارائه شده است. براساس نتایج این پژوهش، بهره گیری و یا حذف برخی از نمودهای مدرنیته در ترکیب با عناصر و فرم های بومی و سنتی که در نهایت، باعث تغییراتی در حفظ ارزشهای فرهنگی-اجتماعی و اصول معماری بومی و رونق اقتصادی می شود، مهمترین شاخص های ایجاد مطلوبیت و تهدیدات در حوزه حفظ و احیاء که شامل فرهنگی، اقتصادی، گردشگری، اجتماعی و معماری می شود، در بافتهای تاریخی بدست می آید.

مدرنیته ، بازار تاریخی تبریز ، ساختار و معماری ، تعامل یا تقابل ، حفظ و احیاء