رضا تقدیسی - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیک و حفاظت خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سهیلا ابراهیمی - استادیار و عضوهیئت علمی گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مهدی ذاکری - استادیار و عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سیدعلیرضا موحدی نائینی - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

منطقه غیراشباع رابط بین جریانهای سطحی و آب زیرزمینی است وبا تبدیل شدن آلودگی خاک به یک مشکل زیست محیطی، اهمیت پیش بینی جریان آب و املاح در منطقه غیر اشباع به طور روزافزونی موردتوجه قرار گرفته است. رس با استفاده از خاصیت فیلتراسیون و مکانیسم های فیزیکی متعدد بر ترابری حرکت محلول خاک بسیار موثر است. هدف از انجام این پژوهش پایش ترابری کلر در یک خاک شنی حاوی لایه رس با دو ضخامت مختلف بود. بدین منظور در ستونهایی به ارتفاع 150 و قطر 15 سانتی متر با بافت شن لومی که فاقد و دارای لایه های رسی به عمق های 13 و 20 سانتی متر بود. نتایج نشان داد وجود لایه رسی به دلیل داشتن بار سطحی منفی بیشتر در تیمارهای دارای این لایه، غلظت خروجی بیشتری از کلر را نشان داد و تیمار شاهد که فاقد لایه رسی بود مقدار بیشتری کلر را جذب خود کرد. تغذیه ستونها با غلظت 20 میلی اکی والان کلر، نشان داد با افزایش عمق از شاهد به عمق 13 سانتی متری غلظت کلر 3/13 میلی اکی والان افزایش یافت. با افزایش عمق رس از شاهد به عمق 13 سانتی متری افزایش غلظت کلر 1/78 میلی اکی والان بوده و این اختلاف در بین ستون دارای لایه رس 20 و 13 سانتی متر در بیشترین حالت خود 6/9 میلی اکی والان بوده است.

شن لومی، رس، ستون خاک، کلراید پتاسیم، پایش، ترابری