مهری اسحاقی - کارشناس ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
غلامرضا بحرینی - دانشجوی دکتری مهندسی عمران-آب دانشگاه علم و صنعت ایران

ارزیابی و به کارگیری شرایط اقلیمی در ارتباط با طراحی پایدار شهری از عناصر و ویژگیهای مؤثردر کاهش و بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمانها و توسعه شهرهای جدید می باشد. دو عامل اصلی و تأثیرگذار بر زندگی بشر، که توسط خود انسان توسعه می یابد و از یکدیگر تأثیر متقابل می پذیرند، شهر و اقلیم می باشند. اقلیم نتیجه عواملی، چون، دما، رطوبت هوا، تابش آفتاب، جهت وسرعت باد و میزان بارندگی هر منطقه است. اقلیم هر نقطه از کره جغرافیایی، شرایط ویژه ای دارد که در عین حال در زمینه طراحی محدودیت هایی را نیز به دنبال خواهد داشت. در طراحی فضای شهری؛ نظیر: ساختمان ها، معابر- فضای سبز و…، علاوه بر توجه به کیفیت های بصری، عملکردی و زیباشناختی، توجه به نوع اقلیم شهر و رعایت ضوابط طراحی اقلیمی نیز ضروری می باشد، و بی اعتنایی به این مسأله ، مشکلات خاص خود را از جمله جلوگیری از جریان هوای مطبوع در فضاهای شهری و ساختمان ها و آب گرفتگی معابر و در نتیجه اتلاف مضاعف انرژی و مشکلات زیست محیطی را در رویکردی غیرپایدار دربر خواهد داشت. مقاله حاضر ضمن معرفی و تشریح ساختار ویژگیهای اقلیمی و تأثیر متقابل آن بر طراحی ساختمانها و فضاهای شهری ، به معرفی نمونه ای کاربردی (شهر جدید مهاجران) از طراحی اقلیمی و بررسی نحوه اعمال چنین رویکردی در طراحی معماری پرداخته و عناصر اقلیمی را به عنوان فاکتورهای اساسی در توسعه پایدار سازگار بنا به محیط زیست به ویژه در ساختار شهرهای جدید مورد مطالعه قرار داده است.

طراحی اقلیمی، عناصر اقلیمی، طراحی پایدار، بهینه سازی مصرف انرژی، شهرهای جدید