سیما افشین فر - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامی واحد گرمسار
رحمان علیمحمدزاده - مجتمع فناوری اطلاعات و ارتباطات و امنیت دانشگاه صنعتی مالک اشتر

از اواخر دهه 1960 ، تئوری کنترل مدرن به طور کامل رشد و توسعه یافته است. شاخه های اصلی آن، کنترل تطبیقی، کنترل مقاوم، کنترل بهینه، کنترل ساختار متغیر و تئوری سیستم احتمالی به طور گسترده در پروسه های صنعتی، فرماندهی کنترل، هوافضا، سیستم های ترافیکی و غیره مورداستفاده بوده است. بااین همه زمینه ی تئوری کنترل مدرن هنوز چالش های بسیاری را از هر دو بعد تئوری و ابعاد عملی نشان می دهد. تئوری کنترل مدرن شامل تئوری کنترل برای هر دو نوع سیستم خطی و غیرخطی می شود. ازجمله نمونه طراحی های سیستم های کنترل خطی معمول می توان به انتقال قطب –صفر، طراحی LQRو کنترل مقاوم اشاره کرد. برای سیستم های غیرخطی، روش های طراحی کنترل کننده ی معمول شامل طراحی کنترل کننده مبتنی بر لیاپونوف، طراحی کنترل کننده ی پس گام 0 ، خطی سازی بازخوردی و غیره را می توان نام برد. کنترل های داده گرا، تئوری ها و روش های کنترلی هستند که در آن ها کنترل کننده مستقیماً با استفاده از داده های ورودی-خروجی آنلاین یا آفلاین مربوط به سیستم کنترل شده، یا از دانش به دست آمده از پردازش داده بدون اطلاعات صریح مدل ریاضی مربوط به فرآیند کنترل شده، طراحی می شود. این مقاله به بررسی مختصری از مشکلات موجود در تئوری کنترل مدل گرا پرداخته و نیز به برخی از مسائل مهم در تحلیل و طراحی روش های کنترل داده گرا می پردازد. ضرورت کنترل داده گرا از ابعاد تاریخی، حال و آینده ی تئوری های کنترل و کاربردهای آن ها بحث می شود. مدرن ترین روش های کنترل داده گرای موجود ارائه می شوند و طبقه بندی مناسب در مورد آن ها صورت می گیرد و همچنین نقش این نوع کنترل در کاربردهای مختلف آن نیز معرفی شده است

کنترل ، کنترل داده گرا ، سیستم های پیچیده ، سیستم های غیرخطی