محسن مروتی - دانشیار، عضو هیئت علمی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، اوین، تهران
سید اسماعیل مهدویان - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

ا72 نمونه برنج از زمان درو، یک ماه، دو ماه، سه ماه و شش ماه پس از برداشت به مقدار 2 کیلوگرم بعد از سم پاشی حشره کش دیازینون تا زمانی که هیچ اثری از حشره کش در برنج مشاهده نشود از شهرستان های رامسر،تنکابن، عباس آباد(غرب استان مازندران)،آمل، محمود آباد و فریدونکنار (شرق استان مازندران) مورد مطالعه جهت ردیابی و اندازه گیری باقی مانده دیازینون قرار گرفت. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه توسط روش کچرز(QuEChERS) استخراج گردید و میزان باقی مانده دیازینون با دستگاه گاز کروماتوگرافی (GC-NPD) اندازه گیری گردید. میانگین دو ساله میزان باقی مانده دیازینون در نمونه های ارقام کیفی برنج مناطق مورد ارزیابی رامسر، تنکابن و عباس آباد تا یک ماه پس از برداشت محصول بالاتر از حد مجاز بودند(MRL = 0.1 ppm) بر مبنای میانگین دوساله در نمونه ارقام کیفی منطقه تنکابن تا دو ماه پس از برداشت محصول نیز میزان باقی مانده بالاتر از حدمجاز بود و نمونه های مناطق رامسر و عباس اباد در این زمان(0/09 پی پی ام) باقی مانده سم دیازینون کمتر از حد مجاز داشتند. بر مبنای میانگین دو ساله در نمونه های ارقام کیفی برنج مناطق مورد بررسی پس از گذشت سه وشش ماه از زمان برداشت محصول، هیچ اثری از دیازینون وجود نداشت. میانگین دو ساله میزان باقی مانده دیازینون در نمونه های ارقام پرمحصول برنج مناطق مورد ارزیابی آمل، محمود آباد وفریدون کنار تا دو ماه پس از برداشت محصول دارای باقی مانده دیازینون بالاتر از حدمجاز بوده اند. بر مبنای میانگین دو ساله در نمونه های ارقام پرمحصول برنج مناطق مورد بررسی ، پس از گذشت سه و شش ماه از زمان برداشت محصول، هیچ اثری از دیازینون مشاهده نمی شود.

حشره کش فسفره، دیازینون، باقی مانده سموم ، برنج