مهدی کماسی - استادیار گروه عمران دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)
سعید مقدسی - دانشجوی رشته مهندسی عمران دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)
سروش شرقی - دانشجوی رشته مهندسی عمران دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)

پدیده ی روانگرایی بزرگترین تهدید برای سازه های بنا شده بر روی خاک های دانه ای اشباع، شیب های ساحلی ویا دیواره ی سدهای بناشده با این نوع خاک محسوب می شود. هنگام وقوع زلزله در خاک های اشباع با دانه بندی ریز و غیر چسبنده، بدلیل اینکه سرعت بارگذاری بیشتر از سرعت خروج آب می باشد. فشار آب حفره ای افزایش یافته و باعث کاهش ظرفیت باربری خاک شده و پدیده ی روانگرایی رخ می دهد. مکانیسم این پدیده بیشتر بر روی رفتار خاک های ماسه ای اشباع در مواجه با افزایش فشار آب حفره ای سروکار دارد. این پدیده مخرب در سال های گذشته خسارات جانی و مالی بسیاری در نقاط مختلف جهان از جمله در زلزله هایی که در ژاپن و ترکیه اتفاق افتادند، برجای گذاشته است. بنابراین مقابله با این پدیده یکی از مسائل مهم در طراحی سازه هایی است که در معرض روانگرایی قرار دارند. هدف از این پژوهش معرفی پدیده ی روانگرایی، مکانیسم آن، پتانسیل وقوع و ارائه ی جامع روش هایی جهت پیشگیری از وقوع این پدیده می باشد. در این مقاله به روش هایی همچون انفجار، سیمانتاسون، جایگزینی، پایین آوردن سطح آب زیرزمینی، پیش بارگذاری و ... اشاره می شود. معایب و مزایای آنها مورد بحث قرار گرفته و با توجه به شرایط محیط و ملاحظات اقتصادی می توان یکی از روش های مذکور را انتخاب نمود.

پدیده روانگرایی، مکانیسم روانگرایی، پتانسیل وقوع، روش های پیشگیری، بهسازی خاک