افشین رضایی - کارشناس منابع آب شرکت آب منطقه ای اصفهان.
سعیده موسوی پور - کارشناس آب زیرزمینی شرکت آب منطقه ای اصفهان.

علم هیدرولوژی که در گذشته تنها به بررسی جریان آب بر روی سطح زمین و یا نهایتاً جریانهای زیرسطحی و نیز عوامل آب و هوایی مولد بارش خلاصه می شد، امروزه ابعاد بسیار گسترده تری یافته و رابطه تنگاتنگی با دیگر علوم پیدا نموده است. در اینبین عوامل هیدرژئولوژیک که قبلاً تنها بصورت واژه دبی پایه وارد مدلهای آب سطحی می شد، امروزه معنای واقعی تری در این علم یافته است. بطوری که در بسیاری از حوضه های آبریز کشور اثرات برداشت آب زیرزمینی بخوبی بر روی منابع آب سطحی مشهود گردیده و نمی توان از تبادلات آبی شدید بین منابع آب سطحی و زیرزمینی غافل ماند. در این مقاله سعی شده تاتبادلات آب سطحی و زیرزمینی در بخشی از مقطع رودخانه زاینده رود مورد بررسی قرار گیرد تا از طریق آن بتوان پیش بینینمود که در شرایط متفاوت آبدهی رودخانه و عمق آب زیرزمینی چه بخشی از آب رودخانه در این مقطع به زمین نفوذ کرده وبه آب زیرزمینی می پیوندد. بررسی آمار روزانه آبدهی در مقاطع ورودی و خروجی بازه مورد مطالعه و نیز عمق آب زیرزمینیاندازه گیری شده در این بازه نشان داد که میزان نفوذ از بستر رودخانه به شدت تحت تأثیر عمق آب زیرزمینی در آبخوانمجاور و نیز میزان دبی ورودی است. نتایج این کار می تواند به خوبی در مدیریت منابع و مصارف آب در حوضه آبریز زایندهرود، به خصوص در هنگام تحویل آب کشاورزان پائین دست سد زاینده رود قابل استفاده باشد.

زاینده رود، نفوذ از بستر، همبستگی