مهدی حسن زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد خاک و پی دانشگاه امیرکبیر
سپیده سفری - دانشجوی کارشناسی ارشد خاک و پی دانشگاه مازندران

امروزه ساخت سدهای لاستیکی تکنولوژی نسبتا جدیدی است که برای مهار آبهای سطحی بکار گرفته شده است. سد لاستیکی از یک تیوپ هوا که به یک بستر متصل می شود تشکیل شده است و تجربه نشان داده است که سازه های صلب و بدون تغییر شکل در مسیر رودخانه ها همواره در مقابل جریانهای ورودی و خروجی با شرایط خاص عمل می کنند و لذا با تغییر شرایط دیگر مانند وقوع سیلاب این سازه ها عبور جریانهای سیلابی را با مشکل مواجه کرده و موجب غرقاب شدن اراضی و تجمع رسوبات در داخل مخزن می گردند در حالیکه اگر از سازه ای قابل انعطاف مانند لاستیک استفاده شود.می تواند با تغییر شکل مناسب خود در حالات و شرایط مختلف و ویژگی های خاص رودخانه از جمله وقوع سیلابها و جریان دبی پایه و یا در سرریز سدها به صورت سازه ای با کارکرد متغیر عمل کند و بهره برداری از سیستم در مقابله با عدم قطعیت پارامترهای طبیعی محیط راحتتر ساده تر ،کم خطرتر و ارزان تر صورت خواهد گرفت. ازمزایای سدهای لاستیکی می توان به کمتر بودن هزینه های اجرایی و زمان اجرا و نیز قابلیت اجرا دزهر گونه شرایط آبو هوایی و شرایط نامناسب پی و نیز سهولت بهره برداری و کاهش هزینه های بهره برداری و نگهداری اشازه کرد. در این پژوهش با توجه به وجود 6 حوزه آبریز با خصوصیات هیدرولوژی ، زمین شناسی و ژئوتکنیکی متفاوت در کشور و نیز زمینه های مختلف سدسازی در آنها از جمله کنترل سیلاب-مقاصد کشاورزی-پرورش آبزیان و... ، کاربرد این نوع سدها در شرایط خاص هر حوزه آبریز مورد بررسی قرار گرفته و با تحلیل های فنی-اقتصادی، توجیه پذیری ساخت این نوع سدها با توجه به نیازهای کشور بررسی می گردد.

سد لاستیکی ، حوزه آبریز ، شرایط اقلیمی ، کنترل رسوب ، کنترل سیلاب ، ذخیره ، عرقاب