سیداحمد حسینی - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
صادق عبدلی - کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان

ساماندهی و مدیریت صحیح رودخانه ها وحوزه های آبخیزکشور نیازمند وجود برنامه ریزی های دقیق می باشد . تهیه و تدوین برنامه های مدیریتی و قابل اجرا نیز وابسته به وجود اطلاعات از شرایط رودخانه ها، پتانسیل ها و شناسایی محدودیت های موجود درهریک از آنها می باشد . بطوریکه پس از کمی کردن داده هایی نظیر اطلاعات مربوط به وضعیت هندسی، هیدرولیکی، رسوب دهی و ریخت شناسی رودخانه ها، بتوان آنها را به ترتیب اهمیت درجه بندی کرد و با توجه به محدودیت ها ومشکلات موجود، اولویت ها و راه کارهای عملی را پیشنهاد نمود . در این راستا حوزه آبخیز قرناوه که یکی از رودخانه های منتهی به سد گلستان با میزان فرسایش بسیار بالا درآن جریان دارد، انتخاب گردید و درغالب یک طرح تحقیقاتی کلیه اطلاعات موجود پیرامون ویژگی ها و پارامترهای مختلف رودخانه های حوضه جمع آوری و موردمطالعه قرارگرفت . در ادامه اطلاعات جمع آوری شده از نظر خصوصیات مورفولوژیکی، پوشش گیاهی حاشیه رودخانه ها، حساسیت به فرسایش جداره های رودخانه، وضعیت تشکیلات زمین شناسی بستر رودخانه و ... دسته بندی گردیدند . درنهایت با توجه به درنظرگیری شاخص ها و خصوصیات مختلف رودخانه های منطقه، نظیرشیب دامنه ها، فرسایش پذیری خاک ، و همچنین پارامترهای اقتصادی - اجتماعی نظیر افزایش پروژه های راه سازی ، لزوم حمایت و حفاظت از منابع آب و خاک منطقه به عنوان بستر توسعه پایدار ، و با درنظرگرفتن تعدد رخدادهای وقوع سیل و اهتمام متولیان در اجرای پروژه های مهندسی رودخانه و لزوم اولویت بندی در این اقدامات، پیشنهادات و اولویت ها ی تحقیقاتی و اجرایی در حوزه موردمطالعه ارائه گردید . که ازآن جمله می توان به اجرای پروژه های مکانیکی و بیولوژیکی آبخیزداری کنترل فرسایش در سرشاخه رودخانه های شوردره و چکلیک و احداث سازه های حفاظتی نظیر اپی، دایک وکف بند، و همچنین احداث سازه های آشغالگیر مشبک برروی رودخانه قرناوه و همچنین احداث آب بندان در بالادست جاده گرگان - مراوه تپه، جهت کنترل و مهار سیلاب وتغذیه مصنوعی سفره آب های زیرزمینی در این بخش ، اشاره نمود .

اطلاعات، رژیم آبی، رسوب، خسارات رودخانه ای، فرسایش، مسیل، مورفولوژی