رضا آفاقی اصل - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد ارومیه واحد سما

در طول نیم قرن گذشته، جامعه مدنی ایران نیازی بی سابقه به گسترش آموزش و پرورش عمومی را پدید آورده است .درنتیجه مدارس بسیاری در سراسر کشور ایران بنا گردیده که در آنها استاندارد های فنی، ملاحظات محیطی و هویت معماری درنازل ترین سطح ممکن ملحوظ شده است .مهم تر از همه فضایی که در درون این مدارس پدیده آمده فاقد هر گونه نقش سازنده و حمایت کننده در تعلیم و تربیت و خلاقیت کودکان و نوجوانان است. خلاقیت از دیدگاه جمعی، از مهمترین عواملپیشرفت سازمانها و کشورها و از دیدگاه فردی در رشد شخصیت و رسیدن به تعادل ذهنی موثر می باشد. با وجود اینکه برایپرورش این استعداد، موثرترین بازه زمانی، کودکی است اغلب مدارس ابتدایی فعلی کشور، تلاش ناچیزی برای پرورش آن انجام میدهند .فضاى آموزشى را نمى توان فقط ساختمان مدرسه تلقى نمود بلکه عناصر تشکیل دهنده آن یعنی فضای ارتباطی، فضای باز، محوطه حیاط و غیره، باید مجموعه ای باشند که دانش آموز در آن احساس معنی ، ارتباط و مفهوم کند و محلیبرای رفع کنجکاوی او باشد و هر چه فضای آموزشی از کیفیت وجذابیت بیشتری برخوردار باشد و مطابق با ذوق و سلیقه دانش آموزان طراحی و اجرا گردد زمینه را برای حضور فعال آنها در محیط تعلیم و تربیت مساعدتر می نماید. حال آن که فضاهای آموزشی ، در ایران فاقد طراحی مناسب است وبه تأثیر کیفیت فضای معماری کمتر توجه شده است. از این رو هدف از این پژوهش ارائه روشهای طراحی بهینه فضاهای بیرونی و درونی مدارس، برای تقویت قوای جسمی و ذهنی و خلاقیت کودکان است.و همینطور در طی پژوهش سعی در شناخت ویژگیهای محیطی ای گردید که موجب پرورش خلاقیت کودکانشده ومتناسب با نیازهای آنها بوده و در جهت ارتقاء فعالیتهای آموزشی مناسب باشند. لازم به ذکر است که با وجود استانداردها و معیارهای کلی در جهت تحقق اهداف ذکر شده ، دیگر عوامل تاثیر گذار در طراحی، مانند معماری منطقه و فرهنگ و هویت ایرانی مورد توجه واقع شده است

مدرسه ، معماری، الگوی خلاقیت، دانش آموز