فرشاد خشائی - دانش آموخته کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه تبریز
رضا دلیرحسن نیا - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

باتوجه به اینکه بحث تغییرات اقلیمی که عموماً در سالهای اخیر در محافل علمی و توسط دانشمندان مختلف مطرح می-شود و وقوع خشکسالی ها و سایر پدیده های مشابه جوی و آب و هوایی که در مناطق مختلف جهان و نیز در مناطقی از کشورایران اتفاق می افتد، مطالعه و بررسی روند تغییرات پارامترهای مختلف اقلیمی و منابع آب از جمله بارش ها، دمای هوا، الگویبارش برف در مقیاس های منطقه ای و استانی می تواند از اهمیت قابل توجهی برخوردار باشد. بر اساس پیش بینی های کمیتهبین المللی تغییر اقلیم، افزایش دمای کره زمین سبب ایجاد تغییرات در میزان بارندگی ها خواهد شد. بنابراین این فعالیتچرخه هیدرولوژی جهان و در پی آن میزان رطوبت اتمسفر دچار تغییرات زیادی خواهد شد (IPCC, 2001)، بطوریکه پیامدهای آن در سال اخیر مشاهده شده و برخی از نقاط کره زمین با افزایش بارندگی مواجه بوده اند و پیامد آن وقوع سیلاب هاو طوفان های بی سابقه بوده است. در حالی که در برخی دیگر از مناطق جهان کاهش بارندگی ها گزارش شده و شاهدخشکسالی های شدید بوده اند (بی نام، 2006). داده های هواشناسی و هیدرولوژیکی به عنوان اطلاعات پایه و اساسی در طراحیو مدیریت پروژه های منابع آب بکار می رود. تمام مسائل مهندسی آب بر مبنای فرضیه ایستایی یا ایستا بودن سری زمانیمورد مطالعه قرار می گیرند در حالی که بسیاری از سری های زمانی هیدرولوژیکی بنا به دلایل مختلف نظیر تغییرات آب وهوایی، دارای روند بوده و یا در میانگین ناایستا هستند. بنابراین بررسی روند و ایستایی در سری های زمانی هیدرولوژیکی میتواند در تفسیر رابطه بین فرآیندهای هیدرولوژیکی و تغییرات محیطی مناطق مورد مطالعه کمک موثری داشته باشد. در زمینهتحلیل روند و سری های زمانی مطالعات زیادی صورت گرفته است. که به چند مورد به طور مختصر اشاره می شود.