اسلام جوادنیا - گروه مهندسی سنجش از دور، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
محمدرضا مباشری - گروه مهندسی سنجش از دور، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

کشاورزی بعنوان یکی از بخشهای مهم اقتصادی هرکشور بشمار می رود که در هنگام خشکسالی آسیب می - بیند . وجود شاخصهای مناسب و قابل اعتماد بنحویکه بتوان ند خشکسالی را بطور موثری مورد ارزیابی و پایش قرار دهند امری ضروری و اساسی است . اندازه گیریهای میدانی برای تولید شاخص های خشکسالی از دقت بالایی برخوردار است . از طرفی تهیه این شاخص ها در پهنه های وسیع بسیار پرهزینه است . مشاهدات فضایی از طریق قابلیت دریافت اط لاعات با قدرت تفکیک مکانی و زمانی در سطح وسیعی از زمین، امکان پایش خشکسالیها را با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور فراهم می آورد . تا کنون کارهای زیادی در رابطه با استخراج شاخص های خشکسالی از تصاویر ماهواره ای انجام شده است که در تمامی آنها عدم قطعیتی مزمن مشاهده می شود که بعضا باعث عدم کارائی مدلهای پیش بینی خشکسالی می گردد . دقت بیشتر در پردازش تصاویر جهت استخراج شاخص ها می تواند کیفیت آنها را ارتقاء بخشیده و در نهایت باعث کارائی بیشتر مدلهای پیش بینی خشکسالی شود . امروزه در تکنیکهای جدید سنجش از دوری از مدل هایی مانند بیلان انرژی سطحی برای خشکی مانند SEBAL جهت برآورد تبخیروتعرق استفاده می شود . استفاده از این شاخص در کشاورزی به مدیران این بخش در مدیریت زمینهای کشاورزی از قبیل آبیاری، کود دهی و برآورد محصول نیز کمک بسزایی می کند . بررسیها نشان می دهد که این شا خص در مقابل شاخصهای تعیین وضعیت پوشش گیاهی دارای چندین مزیت عمده بوده که قابلیت ارزیابی خشکسالیهای کوتاه مدت ( مثل خشکسالی کشاورزی ( از آن جمله بشمار می آیند . از طرفی این شاخص بعلت داشتن مفهومی فیزیکی ( تئوری بقاء انرژی ) از قطعیت بالایی نسبت به شاخصهای ماه واره ای پوشش گیاهی برخوردارند . استفاده توأمان از داده های ماهواره ای و زمینی از دیگر مزایای این شاخصهای جدید بشمار می رود

ماهواره، سنجش از دور، شاخص خشکسالی، تبخیر و تعرق، SEBAL