صادق بینا - کارشناس ارشد مدیریت پروژه و ساخت، دانشگاه تهران
مجید پرچمی جلال - استادیار، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

تلاشها و هزینههایی که صرف ساخت بنا می شود، با هدف ایجاد پاسخدهی همه جانبه به نیازهای متنوع استفادهکنندگان است. بنا احداث شده با تامین این نیازها، واجد مفهوم کارایی میگردد و کسب ادراک در خصوص واژهی یاد شده متضمن شناسایی دقیق مفهومعملکرد در حوزهی معماری است. به طور کلی افراد درگیر در نظام ساخت و ساز برای رسیدن به بهترین عملکرد با موضوعات محدود کنندهای نظیر زمان، هزینه و قانون و مقررات مواجه هستند. بنابراین ضروری است مشخص کنیم عملکرد به چه معنا میباشد، چه سطحی از عملکرد مورد نیاز است و چگونه این شاخصها میتواند به الزامات اجرایی و راه حلهای طراحی بدل شود. در این راستا شناخت مفهومعملکرد و تبیین شاخصهایی برای سنجش میزان عملکردی بودن بنا، الزامی است. ازاین رو در این تحقیق، با مطالعه کتابخانه ای در نظریههای معماری، مفهوم کلی عملکرد را مورد توجه قرار داده و با توجه به نیازهای انسان به تبیین سطوح عملکردی پرداختهایم. براین اساس سه سطوح عملکردی فیزیکی، اجتماعی و روانشناختی تبیین شد. سپس با بررسی قوانین حاکم برساخت و ساز ایران به تبیین شاخصهای سطح عملکرد فیزیکی بنا، که شامل ایمنی، بهداشت و آسایش، بهرهدهی مناسب و صرفه اقتصادی هستند پرداخته و برای هر مورد زیر شاخصهای متناظر را از مقررات ملی ساختمان استخراج نمودهایم. به طوری که حاصل آن تبیین 20 زیرشاخص برای موارد فوق به عنوان الزامات اجرایی و معیارهای طراحی بنا بوده است

عملکرد، سطوح عملکردی، شاخصهای عملکرد، نظام ساخت و ساز شهری