حسن بودلایی - دکتری مدیریت، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
علیرضا قزل - کارشناس ارشد مدیریت دولتی، گرایش نیروی انسانی دانشگاه علامه طباطبایی

هدف این مقاله، مقایسه سه رویکرد مختلف به پژوهش کیفی شامل، تئوری داده بنیاد، پدیدارشناسی و تجزیه و تحلیل گفتمان است. برای این منظور به وجوه اشتراک، سه رویکرد مورد نظر توجه خواهد شد و هم به وجوه اختلاف آنها.این سه رویکرد ازمیان رویکردهای مختلف در پژوهش کیفی انتخاب شده اند و مبنای انتخاب نیز این بود که روش های فوق العاده سودمندی برای تحقیق در حو زه علم الاجتماع را ارائه می کنند. هر یک از این رویکردهایی که به پژوهش کیفی معرفی میشوند صرفا یک روش تحلیل داده نیستند، بلکه یک کل نظری و روش شناختی اند – یک بسته کامل اند. این بسته حاوی موارد زیر اسنت:اول، مفروضات فلسفی)هستی شناختی و مارفت شناختی راجع به نقش پژوهش در بر ساخت جهان اجتماعی (؛ دوم الگوهای نظری؛ سوم، دستورالعمل های روش شناختی راجع به نحوه نزدیک شدن به قلمرو تحقیق؛ و چهارم تکنیک های خاصیتحلیل. با توجه به موارد فوق الذکر مایارهایی برای مقایسه توسعه داده شده اند که مبتنی برکاراستارکس و همکاران باشند. در انتهای بحث، امکان سنجی بکارگیری دو یا سه رویکرد کیفی در یک پژوهش واحد مورد بررسی قرار می گیرد .همچنین برای نشان دادن این که اگونه رویکردها، تحلیل ها و نتایج مختلفی تولید می کنند، سه تحلیل خلاصه شده از یکمجموعه داده یکسان ارائه می شود

روش های کیفی؛ پدیدارشناسی؛ تحلیل گفتمان؛ تئوری داده بنیاد