رحیم هنرنژاد - استاددانشگاه آزاد اسلامی واحدورامین پیشوا

امروزه بیوتکنولوژی در بسیاری از زمینه های تحقیقاتی، حتی در زندگی روزمره کاربرد پیدا کرده است. این قانون دارای کاربردهای گوناگونی، مثلا در کشاورزی، صنایع داروسازی و پزشکی پیدا کرده است. یک تقسیم بندی کاربردی برای زیست فناوری (biotechnology) زیست فناوری « سبز» و «سرخ» می باشد. منظور از زیست فناوری سبز کاربردهای مختلف این فنون در کشاورزی، مثلا تولید گیاهان و جانوران «تراریخته» (transgenic) می باشد. منظور از زیست فناوری سرخ کلیه کاربردهای این فنون در پزشکی محسوب می شوند، مثلا تولید داروهایی که با روشهای بیوتکنولوژی تهیه می گردند و یا آزمون های ژنی منظور از مهندسی ژنتیک (genetic engineering) که شاخه ای از بیوتکنولوژی (biotechnology) است، جداسازی یک ژن از یک جاندار و تکثیر آن در یک جاندار دیگر (حتی غیر متعلق به همان گونه) می باشد. روشهایی نیز که نحوه جداسازی، شناسایی، تکثیر و نوترکیبی ژن ها را مورد برردسی قرار می دهند، در حیطه کاری مهندسی ژنتیک قرار می گیرند. یک کتابخانه ژنومی (genomic library) متشکل از کل DNA ژنومی یک جاندار می باشد که به صورت قطعات DNA همسانه سازی ( کلون ) شده وجود دارد. در فرآیند نسخه برداری معکوس (reverse transcription) توالی mRNA یک ژن به کمک آنزیم «ریورز ترانس کریپتاز» (reverse transcriptase)به توالی DNA ترجمه معکوس می گردد. DNA که بدین شکل ایجاد گردیده، اصطلاحا DNA کپی (cDNA) نامیده می شود و متشکل از صرفا توالی های کد (رمز) کننده و بوده، ولى قاقد حائل (intron)می باشد. جانداران تراریخته (transgenic organisms) جانوران و گیاهانی هستند که به آنها ژن هایی از دیگر جانداران انتقال یافته است. هدف چنین پروژه هایی انتقال ژن مورد نظر به همه سلول های بدن جاندار، از جمله به سلول های جنسی و تظاهر آنها می باشد. جایگیری این گونه ژن ها در ژنوم معمولا تصادفی بوده و محل آن قابل پیش بینی نمی باشد. بیوتکنولوژی سبز یکی از امکاناتی است که به کمک آن می توان از سطوح کشاورزی موجود محصول بیشتری را بدست آورد. علاوه بر آن می توان برای هر شرایط آب و هوایی و هر خاکی گیاهان سازگاری را پرورش داد. برای مثال گیاهان زراعی مقاوم به خشکی برای مناطق خشک دنیا می توانند یک ارجحیت بزرگ محسوب شوند. علاوه بر آن گیاهان تراریخته می توانند از نظر ترکیب مواد غذایی آنها بهینه سازی گردند

بیوتکنولوژی ، کشاورزی پایدار ، زیست فناوری ، گیاهان تراریخته ، مهندسی ژنتیک