عالیه یزدانپرستی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان
مهدی اسماعیلی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان

اکنون در موقعیتی قرار گرفته ایم که حجم عظیمی از داده های علوم اسلامی به محیط دیجیتال منتقل شده اند و زمان آن است که علاوه بر تداوم بیش از پیش ورود اطلاعات و دیجیتال سازی داده های علوم اسلامی، به فرایندها و فناوری های کشف دانش نهفته در این داده ها و دیگر امکانات مرتبط با آن بپردازیم. حرکت به سمت بومی سازی علوم انسانی به عنوان دروازه ی ورود به تمدن جدید اسلامی، در راه تحقق خویش دچار تنگناهای بسیاری از جمله در تولید علوم است. فناوری های جدید که امروزه همه شئون زندگی انسان را تحت تأثیر قرار داده اند به مدد پژوهشگران علوم آمده اند تا از تنگناهای موجود در تولید علم کاسته و به سرعت و حجم و حتی دقت کار ارتقاء بخشند. در سالیان اخیر در اختیار داشتن بزرگترین دیجیتالی و رشد بسیار بالای این دادگان، ایجاب می کرد تا بهره گیری از فناوری های نوین داده کاوی و ایجاد سامانه های هوشمند پردازش زبان طبیعی برای زبان عربی و فارسی، به استخراج اطلاعات و غنی سازی علوم اسلامی از دادگان متنی دیجیتالی اسلامی بپردازیم. فرایندها و فناوری های پردازش هوشمند متون و از جمله دانش داده کاوی، به ما امکان شناسایی الگوها، مدل ها و ارتباط میان عناصر مختلف در پایگاه داده را می دهد تا دانش نهفته در داده ها را کشف و برای ارتقای سیستم از این دانش و اطلاعات مفید بهره گیریم. متون و نصوص اسلامی و به ویژه متون فقهی اسلامی نیز تمام ویژگی ها و مختصات لازم جهت ایجاد زمینه ای فعال و پویا در پژوهش های علوم رایانه ای و استفاده از فناوری سیستم های خبره در ایجاد ابزارهای مؤثر جهت ارائه خدمات به محققان و دانشمندان علوم اسلامی را دارا است. در این مقاله الگوریتم های گوناگون داده کاوی و متن کاوی روی قرآن، بررسی شده و این الگوریتم ها از جنبه های مختلف با یکدیگر مقایسه شده اند.

دادگان دیجیتالی، داده کاوی، متن کاوی، پردازش زبان طبیعی