ابوالفتح خالقی - دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه قم
پژمان بیدی - دانش آموخته رشته حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه قم

در فقه و حقوق اسلامی در میان قواعد فقه به قاعده اکراه برخورد می کنیم. این قاعده در همه ابواب فقه کاربرد دراد. یکی از مسائل و موضوعات مهم و قابل مطرح در دنیای امروز بحث اکراه در فقه و حقوق است . گاهی ممکن است در وضعیت و شرایطی قرار گیرد که او رااز مسئولیت کیفری مبرا می کند. از جمله عوامل جنین وضیتی اکراه، اجبار و اضطرار هستند ماهیت اکراه و اجبار از مباحثی است که توجه اندیشمندان را به خود معطوف داشته است. تحقق اکراه شرایط دارد که در صورت حصول آن، اثر سلب مسئولیت را بدنبال دارد در این مقاله ماهیت، مصادیق اکراه و عوامل رافع مسئولیت کیفری به اختصار مورد بحث واقع شده است وقتی بحث از ماهیت اکراه می شود در نهایت به این نکته می رسیم که شخص در شرایط اکراهی از آزادی انتخاب برخوردار نمی باشد. همین نداشتن آزادی انتخاب در واقع نداشتن اختیار می باشد. لذا در این شرایط تحمیل مسئولیت کیفری بر مرتکب از نظر عقلی و عدالت قابل قبولی نمی باشد.

فقه حقوق جزا، مسولیت کیفری، رافع مسئولیت