ساره سادات کاظمی - کارشناس ارشد ، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع ،تهران

گلسنگ ها بر اثر همزیستی قارچها و جلبکها بوجود می آیند. اتمسفر حاوی 79% گاز نیتروژن است گلسنگها به منبعی از اتمها نیتروژن به طور پیوسته نیاز دارند، علی رغم غلظت بالای نیتروژن در اتمسفر آنها نمی توانند به طور مستقیم از آنها استفاده کنند. جزء قارچی در گلسنگها گاهی اوقات می تواند با بیش از یک فتوبیونت در یک تال منفرد همکاری کند، همزیستی با جلبک سبز به عنوان فتوبیونت اولیه تواما با رشد زنگیل مانند حاوی سیانوباکتریوم به عنوان فتوبیونت ثانویه است که این بخش زگیل مانند در گلسنگها سفالودیوم نامیده می شود سفالودیوم ها اشکال متنوعی دارند، ممکن است کروی و مغز مانند تا خوابیده و لوب درا یا بطور کامل بین تال اصلی فروررفته باشند و فقط برآمدگی نامشخصی را روی سطحی پایینی و بالایی تال گلسنگ تولید کنند. سیانوباکتری های قادرند نیتروژن را ازهوا بگیرند و تغییر شکل دهند و آن را به شکلی از نیتروژن تبدیل کنند که گلسنگ بتوانند برای رشد از ان استفاده کند سفالودیوم ها اهمیت فوق العاده ای برا یگلسنگها دارد بخصوص کلسنگها که روی سوبستراهای فقیر از نیتروژن زندگی می کنند. سلولهای تثبیت کننده نیتروژن تخصص یافته هتروسیت نامیده می شود به ویژه تعداد یادی در سیانو باکتریها بین سفالودیوم ها وجود دادرند. با جمعآوری گلنسگها ی ایران به منظور اجرای یک طرح پژوهشی در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور گونه های زیادی از گلسنگها نامگذاری و شناسایی شدند. در هر باریوم موسسه تحقیاقت جنگلها و مراتع کشور براساس مورفولوژی آناتومی و با بکارگیری تستهای شیمیایی انجام شده است و در این میان از بین نمونه های شنسایی شده در طی این تحقیق گون های زیر جزء سیانولیکن هابودند گلسنگهایی که توانایی تثبیت نیتروژن را دارند:Collema cristatum, Collema crispum, Collema flaccidum, Collema subflaccidum,Collema furfuraceum, Collema fuscovirense, Collema polycarpon, Collema tenax, Lempholemma botryosum, Lemphollemma polyanthes, Leptogium cyanescens, Leptogium plicatile, Leptogium turgidum,Nephroma parile,Nephroma resupinatum, Gloeoheppia turgida,Lobaria pulmonaria Placynthium nigrum. Heppia solorinoides Peltula obscurans

سیانولکین، نیتروژن، سفالودیوم