عزت اله عسکری اصلی ارده - استادیار دانشگاه محقق اردبیلی
یوسف عباسپور گیلانده - استادیار دانشگاه محقق اردبیلی
سمانه شجاعی - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیک ماشینهای کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی

ضریب اصطکاک استاتیکی و دینامیکی محصولات کشاورزی بر روی سطوح مختلف، در طراحی سیلوها و ساختمانهای نگهداری محصولات کشاورزی، تجهیزات انتقال از قبیل تسمه نقاله ها و نقاله های مارپیچی و نیز در طراحی و تعیین بازده تجهیزات مورد استفاده در فرآوری پس از برداشت مورد نیاز میباشد. در این تحقیق، برای اندازه گیری ضریب اصطکاک دینامیکی دستگاهی ساخته شد که قسمت مکانیکی آن شامل دیسک دوار، ظرف حاوی نمونه، میله آلومینیومی حامی ظرف نمونه و شاسی اصلی بود. برای به حرکت درآوردن دیسک دوار از یک الکتروموتور و برای کاهش دور و ایجاد سرعتهای مورد نیاز در آزمایش ها از یک گیربکس حلزونی و یک اینورتور استفاده شد. به منظور اندازه گیری گشتاور پیچشی منتقل شده به میله آلومینیومی، 4 عدد استرین گیج بر روی آن نصب گردید. برای ثبت داده ها از دیتالاگر مدل DT برای ثبت داده ها از دیتالاگر مدل800 DT که به کامپیوتر مربوط می شد، استفاده شد. سپس ضریب اصطکاک دینامیکی دانه سه رقم متداول برنج به صورت شلتوک (ارقام علی کاظمی، هاشمی و خزر) بر روی سه سطح (ورق گالوانیزه، ورق روغنی و ورق سیاه)، در 2 سطح رطوبتی ( w.b.%12 و 23 % ) و سه سطح سرعت (0/5 و 6/5 سانتی متر بر ثانیه) تعیین و مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها در 3 تکرار انجام شد. برای انجام آزمایش ها از طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تجزیه واریانس و برای مقایسه میانگین اثرات از آزمون چند دامنه ای دانکن (با سطح احتمال 5% ) استفاده گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار MSTATC تجزیه وتحلیل شد و نتایج نشان داد که اثر رطوبت، رقم، سطح تماس و سرعت و نیز اثرات متقابل آنها بر ضریب اصطکاک دینامیکی معنی دار بوده است (سطح احتمال 1%) افزایش رطوبت و سرعت باعث افزایش معنی دار ضریب اصطکاک دینامیکی شد و در بین سطوح تماس، ورق سیاه از بیشترین (0/567) و ورق گالوانیزه (0/314) از کمترین میانگین ضریب اصطکاک دینامیکی برخوردار بوده است. همچنین در بین ارقام بیشترین و کمترین میانگین ضریب اصطکاک دینامیکی به ترتیب به ارقام علی کاظمی و خزر اختصاص داشت.

خواص فیزیکی، شلتوک، سطوح تماس و ضریب اصطکاک دینامیکی