علی محمدزاده - دانشجوی دکتری تصمیم گیری و خط مشی گذاری عمومی دانشگاه تهران
علی رزمی - کارشناس ارشد مدیریت دولتی دانشگاه تهران
محمد هاشمی - کارشناس ارشد مدیریت دولتی دانشگاه تهران

جهانی شدن، پدیده ای است که در پی شکل گیری و توسعه ارتباطات بین المللی و بهبود روابط بین فرهنگی پایه ریزی شده و از این مهم به عنوان عاملی حیاتی جهت تحقق اهداف گوناگون بهره برداری شده است. یکی از این اهداف مهم، خط مشی گذاری در بستر بین المللی است. این مرحله ی گذار یعنی جهانی شدن، لاجرم موجب تاثیر گذاری و تغییر خط مشی گذاری های داخلی و به تبع آن نحوه اجرا و ارزیابی آن نیز می گردد. به عبارت دیگر، محیط داخلی و خارجی در این پدیده، با یکدیگر در تعامل بوده و می توانند یکدیگر را تحت تاثیر قرار دهند. به طور کلی و خلاصه، فرآیند خط مشی گذاری را می توان در قالب چهار مرحله تدوین، اجرا و پیاده سازی، ارزیابی و در نهایت تحلیل خط مشی ترسیم نمود. تمرکز پژوهش حاضر بر سه مرحله از این فرآیند یعنی تدوین، اجرا و ارزیابی خط مشی می باشد. همچنین، در این پژوهش سعی بر آن است تا بیان تأثیر جهانی شدن بر خط مشی گذاری، نظام های تصمیم گیری در سازمان های بین المللی را تبیین نموده و یکی از موثرترین نظام های تصمیم گیری حاضر در جهان - سیستم خط مشی گذاری اروپا - را نیز در قالب سه فرآیند مذکور مورد واکاوی قرار دهیم. نظام های تصمیم گیری غالب در جهان شامل اتفاق آرا، اکثریت آرا و کنسانسوس می باشند که در این پژوهش علاوه بر تبیین این سه نظام مهم، تاثیر بین المللی آنها نیز مورد بررسی قرار گرفته است. و در انتها نیز اشاره ای به ساختار تصمیم گیری و خط مشی گذاری جنبش عدم تعهد خواهد شد. ساختار تصمیم گیری این جنبش بدلیل شعار معروف آن یعنی نه شرقی و نه غربی بستر متفاوتی را جهت خط مشی گذاری فراهم می آورد.

خط مشی گذاری ، بین المللی ، تدوین؛ اجرا و ارزیابی