سیروس حسن نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسائی و مبارزه با علف های هرز، دانشگاه تهران
غلامرضا رسولیان - عضو هیئت علمی گروه گیاه پزشکی دانشگاه تهران
قدیر نوری قنبلانی - عضو هیئت علمی گروه گیاه پزشکی دانشگاه محقق اردبیلی
احمد توبه - عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی

سوسک کلرادوی سیب زمینی (Leptinotarsa decemlineata.(Say))، یکی از مهمترین آفات سیب زمینی در جهان بوده که از نظر ارزش کمی و کیفی، خسارت قابل توجهی به این محصول وارد می کند. روش های مختلفی برای مبارزه با این آفت وجود دارد. یکی از روش ها، کنترل شیمیائی می باشد. که متاسفانه استفاده بی جا از سموم شیمیائی، باعث آلودگی های زیست محیطی و ظهور نژادهای مقاوم می گردد. ولی آفت کش های طبیعی با تجزیه پذیری و ایمنی بالائی خود، می توانند جایگزین مناسبی برای سموم شیمیائی در امر کنترل باشند. در این تحقیق اثر غلظت های مختلف عصاره برگ گوجه فرنگی (100%، 75%، 50% و شاهد) روی مراحل مختلف زندگی سوسک کلرادوی سیب زمینی (تخم، لارو سن1، لارو سن2، لارو سن3 و حشره کامل) در آزمایشی بصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملا" تصادفی (CRD) در سه تکرار در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. برای عصاره گیری از روش تقطیر استفاده شد. نتایج حاصل نشان دهنده معنی دار بودن اثرمتقابل غلظت های مختلف عصاره با مراحل مختلف زندگی آفت بود. در مرحله تخم بالاترین درصد مرگ ومیر دیده شد، طوریکه این مرحله تخم، به عنوان حساسترین مرحله شناخته شد. در سنین مختلف لاروی، درجات متفاوتی از تلفات مشاهده شد. با افزایش سن آفت و کاهش غلظت عصاره مصرفی، درصد مرگ ومیر آفت پایین آمد. حشره کامل آفت به عصاره مقاومت نشان داده و تلفاتی مشاهده نشد ولی میزان تخم ریزی آن در مقایسه با شاهد کاهش یافت. در مرحله سن لاروی 1 بالاترین درصد مرگ ومیر در غلظت 100 % مشاهده شد. در سن لاروی 3 و حشره کامل، هیچگونه مرگ و میری دیده نشد. عصاره برگ گوجه فرنگی و مواد آللوکمیکال موجود درآن ، در سنتز آفت کش های طبیعی می تواند حائز اهمیت بوده، به عنوان وسیله ای برای کنترل این آفت در برنامه مدیریت تلفیقی آفات (IPM) استفاده گردد .

آفت کش طبیعی، سوسک کلرادو، عصاره برگ گوجه فرنگی، مدیریت تلفیقی آفات (IPM)