سیدمهدی موسوی نوایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
مهدی حمزه ای - استادیار، عضو هیئات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
جواد ذوالفقاری برجویی - رئیس عملیات بهینه سازی مصرف انرژی مناطق نفتخیز جنوب

یکی از مهمترین مسائل در صنایع نفت و گاز و در مورد مبدل های حرارتی، انتخاب نوع مناسب مبدل در واحدهای فرآیندی و پالایشگاه ها است. برای موفقیت در انتخاب صحیح نوع مبدل حرارتی مهندسین طراح باید شناخت کافی از نقاط قوت و ضعف انواع مختلف مبدل های حرارتی داشته باشند. هدف این تحقیق مقایسه سه نوع از مبدل های پرکاربرد در زمینه مبدل های حرارتی صنعتی است. بر این اساس در ابتدا به معرفی مبدل های پوسته- لوله پرداخته و نقاط ضعف و قوت آنها مورد ارزیابی قرار داده خواهد شد، پس از آن به همین صورت مبدل های حرارتی پلیتی و حلزونی را تحت بررسی قرار خواهد گرفت و نتایج را به صورت جداول ارائه خواهد شد. در انتها در خصوص امکان سنجی استفاده از مبدل های صفحه ای و حلزونی در مقابل مبدل حرارتی پوسته لوله واحد گاز و گاز مایع 800 به شمارهE-1-805 پرداخته شده است. نتایج نهایی نشان می دهد به ترتیب مبدل های نوع پلیتی و حلزونی دارای ضریب انتقال حرارت بالاتر در یک سطح ثابت نسبت به مبدل پوسته لوله هستند، همچنین میزان رسوب گرفتگی کمتری را به دلیل عدم اغتشاش بیشتر جریان وحذف جریان های مرده ایجاد خواهد شد و برای سیالات رسوب گذار مقاومت بهتری را نشان می دهند. با این حال مشکل اساسی فشار بالای تولید شده توسط پمپ ها در قسمت های پوسته و لوله و نیاز فرآیندی در واحد گاز و گاز مایع 800 است، که امکان جایگزینی بدون تغییرات اساسی در کل پالایشگاه را غیر ممکن می سازد. همچنین حجم بالای سیال NGLو پروپان و فشار بالا از دیگر مشکلات استفاده از مبدل های حرارتی نوع پلیتی و حلزونی است.

مبدل های حرارتی پوسته- لوله ای، ضریب انتقال حرارت، مغشوش کننده، افت فشار