عباس خطیبی - کارشناس ارشد عمران آب، شرکت مهندسی مشاور طرح آب آراز، تبریز، ایران
زهرا نجیب - کارشناس ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشگاه زنجان ، ایران
مهرداد سرنج - دانشجوی دکتری مهندسی آب، دانشگاه تبریز، ایران

انتخاب روش های مناسب توزیع آب در سطح مزارع برای افزایش کارایی آب تحویلی به کشاورزان یکی از راهکارهای مدیریتی مؤثر در راستای ارتقای بهره وری در کشاورزی به شمار می رود. با توجه به کاهش منابع آب و درنتیجه کاهش سطح آب زیر زمینی، سیاست وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای استان در جهت کاهش حقابه می باشد، انتظار می رود که با استفاده از روش آبیاری کم فشار با حفظ سطح اراضی بدون کاهش مساحت، این مقدار کاهش را جبران نمود. تحقیق حاضر با هدف لزوم تبدیل اراضی تحت آبیاری ثقلی به آبیاری کم فشار در دشت مرند استان آذربایجان شرقی تهیه گردیده است. در نهایت نتایج نشان داد که حجم آب قابل صرفه جویی با استفاده از سیستم آبیاری کم فشار 1،023،231 مترمکعب در سال می باشد که حجم آب صرفه جویی شده معادل 1552 مترمکعب به ازای هر هکتار است که با در نظرگرفتن ضریب اطمینان 50 درصدی، اگر این مقدار را 800 مترمکعب در هکتار در نظر بگیریم و با توجه به مساحت 30000 هکتاری اراضی تحت آبیاری سنتی در دشت مرند، می توان سالانه حجمی بالغ بر 24 میلیون متر مکعب به ذخیره آب زیرزمینی کمک نمود.

دشت مرند، سیستم آبیاری کم فشار، بیلان آبی، آبیاری سطحی