علی رحمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی غیردولتی مهرگان محلات.
مصطفی معروف پور - استادیار گروه گیاه پزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان سنندج.
رؤیا خسروی - استادیار گروه گیاه پزشکی موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی غیردولتی مهرگان محلات.
مریم سیفوری - مربی گروه گیاه پزشکی موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی غیردولتی مهرگان محلات.

استفاده از آفت کش های شیمیایی مسائل مختلفی از قبیل افزایش نگرانی ها برای سلامتی انسان و خطرات محیطی را به وجود آورده است. اسانس های گیاهان معطر به عنوان حشره کش های طبیعی و سالم برای کنترل حشرات آفت مطرح شده اند. در تحقیق حاضر، سمیت اسانس گیاهان رازیانه ( Foeniculum vulgare Miller ) و آویشن شیرازی ( Zataria multiflora ) روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه ای حبوبات ( Callosobruchus maculates F. ) و لاروهای شب پره مدیترانه ای آرد ( Ephestia kuhniella) بررسی شد . اسانس ها سمیت تدخینی بالایی را روی هر دو گونه نشان دادند. LC50 اسانس های آویشن شیرازی و رازیانه روی حشرات کامل C. maculatus به ترتیب 5 / 64 و 5 / 239 میکرولیتر بر لیتر هوا و روی لاروهای Ephestia kuhniella به ترتیب 5 / 144 و 8 / 611 میکرولیتر بر لیتر هوا، در زمان 72 ساعت برآورد شدند . حشرات کامل سوسک چهار نقطه ای حبوبات نسبت به لاروهای شب پره مدیترانه ای آرد در برابر اسانس های آویشن شیرازی و رازیانه حساس تر بودند. اسانس آویشن شیرازی سمیت تدخینی بیشتری نسبت به اسانس رازیانه روی حشرات کامل سوسک چهار نقطه ای حبوبات و لاروهای شبپره مدیترانه ای آرد نشان داد. با توجه به نتایج حاصل از تحقیق حاضر، اسانس های آویشن شیرازی و رازیانه دارای پتانسیل مناسبیبه عنوان حشره کش های طبیعی در مدیریت کنترل سوسک چهار نقطه ای حبوبات و شب پره مدیترانه ای آرد هستند.

سمیت تدخینی، اسانس های گیاهی، شب پره مدیترانه ای آرد، سوسک چهار نقطه ای حبوبات