حسین یوسفی آملی - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه مازندران
شیما حقیقت - کارشناس ارشد زبان و ادبیات عرب دانشگاه مازندران
مهدی نودهی - دانشجوی دکترا زبان و ادبیات عرب دانشگاه حکیم سبزواری

موشحات یکی از فنون زیبای شعری است که عرب آن را در اندلس، فردوس گمشده خویش اختراع کرده است و بعد غنایی بر آن غلبه دارد، چنانکه طبیعت و احوال اجتماعی بر آن حاکمند و مطابق اوزان عروضینیستند، گرچه بعضی از آنها دارای وزن عروضی هستند. موشحات اندلس، از لحاظ ساختار، پدیدهی نو ظهوری بود که نیازهای موسیقی، پیشرفت عقلانی مردم عرب، آمیزش آنها با مردم اسپانیا، زمینههای پیدایشآن را فراهم کردند. غزل و شراب و وصف طبیعت از اغراض ابتدایی موشحات است، اما بعدها اغراضی چون فخر، پند و اندرز، شکایت از زمانه، زهد و تصوف، مدح و .... بر آن افزوده شد که دور از روح حقیقیو طبیعت ویژه موشح بود، و دیگر هدف، غنا نبود بلکه اهداف دینی و عقیده اسلامی شاعر را در برداشت. صفی الدین حلی از شاعران بزرگ شیعی قرن هفتم است که در انواع قالبهای شعری طبعآزمایی کردهاست. در دیوان صفی الدین حلی دوازده موشحه را مییابیم که شش عدد آنها در مدح پادشاهان و امیران و پنج مورد آن در غزل و یک موشحه درباره تصوف است از ویژگیهای شعری او، روانی لفظ و زیبایی سبک است. مقاله حاضر میکوشد با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و کنکاش درونمایههای موشحات این شاعر بپردازد

موشحات، اندلس ، صفی الدین حلی، درون مایه