حانیه براتی - دانشجوی مقطع کارشناسی شهرسازی، موسسه آموزش عالی خاوران
مهدیه قرایی - دانشجوی مقطع کارشناسی شهرسازی، موسسه آموزش عالی خاوران
مهدیه عاکف - دانشجوی مقطع کارشناسی شهرسازی، موسسه آموزش عالی خاوران

افزایش جاذبه های شهری و بی فروغ شدن زندگی در روستاها و امید به پیدا کردن کار در شهرها هرروز بر سیل مهاجران افزوده و پدیده حاشیه نشینی را در کلانشهرهایی همچون مشهد مقدس پررنگ تر می کند. حاشیه شهر محصول سال ها غفلت از افرادی است که از روی ناچاری به حاشیه شهر آمده اند. فقر شهری،فقر درآمدی، فقر فرهنگی، فقر خدماتی، فقر زیرساختی ، از جمله معضلات و مشکلاتی است که حاشیه شهرها با آن رو به رو هستند. براساس آمار رسمی بیش از یک میلیون حاشیه نشین ساکن شهر مشهد هستند. این میزان در مقایسه با جمعیت هفت میلیونی حاشیه نشین کشور، یک هفتم این مقدار را شامل می شود. به طوریکه اکنون یک سوم جمعیت کلانشهر مشهد حاشیه نشین هستند. برخی از آنها از مرکز شهر و برخی هم از شهرهای دور یا نزدیک بار سفر بسته اند و به حاشیه شهر آمده اند تا شاید آنها نیز از خدمات و امکانات شهر بی نصیب نمانند و مشهد در مقام اولین کلانشهر مذهبی جهان و دومین کلانشهر ایران، مقصد نهایی مهاجرت های گسترده ی شرق کشور و حتی کل کشور است. بنابراین توجه به مشکلات و نقاط ضعف مناطق حاشیه نشین جهت بهبود وضعیت نابسامان آنها امری ضروری است. به همین منظور طی تحقیقاتی که در این مقاله شده است ، وضعیت برخی از مناطق حاشیه نشین مشهد از جمله سیس آباد، گل شهر، پنجتن و جاده قدیم قوچان مورد بررسی قرار گرفت و در انتها با استفاده از تکنیک SWOT نقاط ضعف و قدرت و همچنین فرصت ها و تهدیداتی که برای این مناطق وجود دارد مورد بررسی قرار گرفته می شود و در ادامه به راهکارها جهت بهبود می پردازیم.

حاشیه نشینی ،اسکان غیررسمی،مشهد ، فقر شهری، فقر درآمد