محسن امیدوار - عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گیلان
حسن اصیلیان مهابادی - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس
علی خوانین - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس

گسترش آلودگی هوا یکی از معضلاتی می باشد که امروزه در جوامع صنعتی و علی الخصوص در کشور ما پدیدار شده است. این آلاینده ها در صورت عدم کنترل علاوه بر آسیب به سلامت کارگران در محیط کار باعث صدمه و تخریب به محیط زیست می گردند. به منظور کنترل این آلودگی ها روش های مختلفی وجود دارد که یکی از این روش ها کنترل آلودگی در منبع (تهویه موضعی) می باشد. از آنجایی که طراحی این سیستم ها پیچیده و وقت گیر بوده و خطای طراحی هزینه زیادی را بر سیستم تحمیل می نماید، لذا استفاده از ابزاری که انجام محاسبات را تسریع نموده و صحت و دقت محاسبات را تضمین نماید، ایجاب می نماید. بدین منظور نرم افزاری طراحی گردید تا مشکلات فوق الذکر را مرتفع نموده و راهگشای متخصصین طراحی سیستم های تهویه باشد. نرم افزار مذکور در محیط برنامه نویسی ویژوال بیسیک 6 طراحی گردید. بدین منظور ابتدا الگوریتم ها (فلوچارت، دیاگرام، رویدادها و ...) طراحی شده سپس متغیرهای محاسباتی تعریف گردیدند. ئر مرحله بعد کدهای محاسباتی نوشته شده و در دو مرحله دیباگ (خطا گیری) شده (پس از تعریف هر یک از روال ها و پس از کامل شدن برنامه به منظور تعیین صحت و دقت محاسبات) و در نهایت برنامه کامپایل (فایل اجرایی) و جهت نصب بر روی رایانه کاربر آماده گردید. نرم افزار طراحی شده با نام موقتی IEVDS تکمیل گردید. این نرم افزار توانایی طراحی سیستم های تهویه موضعی (تعداد شاخه نامحدود)، تعیین مشخصات انواع هودها (شکاهدار، سایبانی، رومیزی و ...)، ارایه استانداردهای تهویه موضعی، مشخصات کامل هواکش مورد نیاز سیستم (ابعاد و قدرت)، تعیین افت های اثر سیستم و هم چنین اعمال تصحیحات سایکرومتریک به صورت خودکار در محدوده های وسیع دمایی و ارتفاع را داشته و علاوه بر این هوشمند طراحی شده تا در صورت نیاز خطاهای طراحی را به کاربر اعلام نماید. هم چنین دارای یک فایل کمک فارسی با فرمت HTML می باشد. به منظور تعیین دقت و صحت محاسبات نرم افزار از سه روش مقایسه ای (مقایسه نتایج با محاسبات دستی، مقایسه با نتایج منتشر شده از سوی سازمانهای معتبر در زمینه تهویه صنعتی و مقایسه با نرم افزار مشابه) استفاده گردید. نتایج نشان دهنده دقت و صحت بالای محاسبات (خطای کمتر از 0/5 درصد) و هم چنین کاهش زمان تلف شده جهت محاسبات به میزان قابل توجه، می باشد. نرم افزار IEVDS در مقایسه با نرم افزار مشابه خود دارای پیچیدگی کمتر و سرعت محاسباتی بیشتر (به دلیل طراحی بر اساس صفحات گسترده منتشر شده از سوی سازمان ACGIH می باشد.

نرم افزار، محیط زیست، تهویه صنعتی، ویژوال بیسیک