مهین نامخواه - دانشجویی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی دانشگاه شیراز
علیرضا سپاسخواه - استاد بخش مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

کمبود آب مهم ترین عامل محدود کننده تولیدات زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. بنابراین استفاده حداکثراز واحد حجم آب در شیوه های مختلف آبیاری مهم می باشد. در این راستا کم آبیاری جایگاه ویژه ای دارد. در این تحقیق از نتایج کشت آزمایشی ذرت علوفه ای که در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرکرد در خاکی با بافت رسی سیلتی با دو فاکتور مقدار آب آبیاری در چهار سطح، و مقدار کود شیمیائی در پنج سطح، در سه تکرار انجام گردید، استفاده شد. در این پژوهش، سیستم آبیاری قطره ای – نواری اجرا گردید ولی در تحقیقات مشابه پیشین از سیستم های سطحی استفاده شده است. لذا در این تحقیق نتایج تحلیل اقتصادی در دو سیستم آبیاری قطره ای – نواری با روش سطحی که توسط دیگران انجام شده مقایسه گردید. تحلیل اقتصادی برپایه تابع تولید آّب – کود – عملکرد و تابع هزینه استوار است. مقدار کود و آب مصرفی در سه شرایط بیشترین مقدار محصول ( WM - FM ) در سرایط محدودیت زمین ( W1- F1 ) و در سرایط محدودیت آب ( WW - FW) با توجه به هزینه ها در مراحل مختلف کشت و مد نظر قرار دادن قیمت یارانه ای و واقعی آب و کود محاسبه گردید. مقدار آب مصرفی در شرایط WM , W1 و WW بر اساس قیمت یارانه ای آب Ril/m3 37 برابر 0/984 ، 0/96 و 0/896 متر و مقدار کود مصرفی در شرایط FM , F1 , FW بر اساس قیمت یارانه ای کود 299/4 Ril/Kg برابر 349 و 343 و 343 کیلوگرم در هکتار و بر اساس قیمت واقعی کود 2352 Ril/Kg به ترتیب برابر 348 ، 302 و 302 کیلوگرم در هکتار بدست آمده است.

تحلیل اقتصادی، آبیاری بهینه، سیتم آبیاری قطره ای – نواری