علی قدمی فیروزآبادی - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی همدان
سید محسن سیدان - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
فریبرز عباسی - عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

استان همدان یکی از مناطق عمده تولید کشاورزی کشور محسوب میشود. این استان با 1/2 درصد از وسعت کشور رتبه اول را از نظر کاربری اراضی در میان سایر استانها به خود اختصاص داده است. در این میان عمدهترین عامل محدود کننده کشاورزی این منطقه مسئله آب و افت سطح ایستابی آبهای زیر زمینی طی چند ساله اخیر می باشد. به همین دلیل استفاده بهینه از آب و افزایش کارایی آن یکی از اصول اساسی در توسعه کشاورزی استان می باشد.در این راستا استفاده از سامانه های آبیاری کم فشار ازجمله هیدروفلوم در بعضی از مناطق استان بعنوان گزینه ای برای جایگزینی روش های سنتی، در حال توسعه است. در این تحقیق، برای مقایسه توزیع آب با استفاده از هیدروفلوم با روش سنتی با روش نمونه گیری تصادفی، مزارعی در منطقه کبودراهنگ انتخاب، و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که عمده تلفات آب در مزارعی که با استفاده از هیدروفلوم آبیاری می شوند، بیشتر بصورت نفوذ عمقی بوده ولی در مزارعی که به روش سنتی آبیاری می شوند تلفات آب بصورت رواناب و نفوذ عمقی است. مقدار تلفات رواناب سطحی دردوروش توزیع سنتی و هیدروفلوم بترتیب حدود 35/9 و 13/1 درصد میباشد. همچنین در این تحقیق راندمان پتانسیل کاربرد، راندمان کاربرد چارک پایین، یکنواختی توزیع، ضریب یکنواختی کریستین سن، در روش هیدرفلوم بترتیب 48/8 ، 47/9 ، 81/9 و 72/9 است. این شاخص ها در روش سنتی بترتیب 38/4 ، 22/9 ، 95/1 ، 95/5 بدست آمد. مقدار کارایی مصرف آب در توزیع آب به روشهیدروفلوم و روش سنتی بترتیب 2/86 ، 1/23 و کیلوگرم بر متر مکعب آب محاسبه شد. ارزیابی اقتصادی نشان داد که توزیع آب به روش هیدروفلوم درآمد زارع را به میزان 39/38 میلیون ریال نسبت به روش سنتی افزایش داد. نسبت سود به هزینه در توزیع آب به روش هیدروفلوم نشان می دهدکه به ازاء ١٠ ریال هزینه در این روش ٦٠ ریال سود حاصل میشود.

ارزیابی ، لوله های دریچه دار، هیدروفلوم، آبیاری جویچه ای