فرشته بداقی - دانشجوی دکتری چینه شناسی و فسیل شناسی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
فاطمه هادوی - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
بهنام رحیمی - دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

کوکولیتوفرها مهمترین تولید کننده های اولیه در اقیانوسهای امروزی بوده و در اقیانوسهای مزوزوییک، قبل از تکامل و فراوانی دیاتومه ها در بین فیتوپلانکتونها از همه مهمتر بودند. با توجه به نقش بسیار مهم نانوفسیلها در مطالعات زیست چینه نگاری و پالیواکولوژی به ویژه در کرتاسه و به علت نبود مطالعات دقیق فسیل شناسی، نانوفسیلهای آهکی آخرین لایه های منسوب به نهشته های کرتاسه البرز شرقی در برش چشمه قلقل مورد مطالعه قرار گرفته است. بر مبنای نانوفسیلهای شناسایی شده توسط میکروسکپ نوری پلاریزان تعداد 23 جنس و51 گونه در این برش معرفی شدند. با توجه به گسترش چینه شناسی نانوفسیلهای آهکی، بازه زمانی برش مورد مطالعه با بیوزونهای CC16 - CC26 از زون بندی Sissingh (1977) همخوانی دارد. بر مبنای زیست زونهای مشخص شده، سن این لایه ها سانتونین پسین ماستریشتین پسین معرفی می گردد. بررسیهای پالیواکولوژی نشان می دهد که آخرین نهشته های کرتاسه در البرز شرقی در شرایط آب و هوای گرم، عرضهای جغرافیایی پایین و در قسمتهای کم عمق حوضه نهشته شده اند و عمق حوضه به سمت سازند فجن کاهش می یابد.

زیست چینه نگاری، پالیواکولوژی، کرتاسه، البرز شرقی، نانوفسیلهای آهکی، چشمه قلقل