ابراهیم گوگونانی - دکترا مهندسی صنایع ، دانشگاه علم و صنعت
رضا رفیعی اخوره بالایی - دانشجویی کارشناسی ارشد مهندسی آب ، دانشگاه آیت الله بروجردی

در سالهای اخیر بدلیل برداشت های بی رویه از منابع آب زیر زمینی ، سطح آب در آبخوان اصلی به شدت کاهش یافته و منابع آب زیر زمینی به عنوان مهمترین منبع تامین کننده آب مورد نیاز بخش کشاورزی و شرب شهری با خطر جدی تخلیه مواجه گردیده است . برخی از محققین معتقدند که مدیریت تقاضای منابع آب و بهره گیری از ابزارهای مدیریتی همسو شامل سیاست قیمت گذاری آب در بخش کشاورزی یکی از راهکارهای جلوگیری از تخلیه منابع آب زیر زمینی است . هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر قیمت گذاری آب آبیاری و تغییر الگوی کشت به سمت گیاهان دارویی و بر حفظ و بهره برداری منابع آب زیر زمینی و شرایط اقتصادی بخش کشاورزی با بهره گیری از مدل برنامه ریزی پویا می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در صورت ادامه شرایط فعلی حاکم بر قیمت آب آبیاری در فریدونشهر ، آبخوان با بیلان منفی بیش از 171 میلیون متر مکعب و با کاهش ارتفاع سطح آب زیر زمینی معادل 4.28 متر در انتهای دوره برنامه ریزی پنج ساله مواجه خواهد شد. از طرفی تغییر الگوی کاشت بر اساس فرصت ها و تهدیدهای اکوفیزیولوژیکی، عوامل تولید، مسایل اقتصادی، عوامل فرهنگی و اجتماعی، تکنولوژی های نوین و غیره طراحی می شود که می بایست در آن به مسیله کمبود و بحران کم آبی در کشور توجه ویژه ای گردد با افزایش قیمت آب آبیاری در قالب سیاست های کشاورزی و تغییر الگوی کاشت به سمت گیاهان دارویی که با شرایط اقلیمی و منطقه ای سازگاری بیشتری داشته علی رغم افزایش منافع اقتصادی در بخش کشاورزی بیلان منفی آب آبخوان تعدیل یافته بطوریکه در ازای قیمت 1500 ریال برای هر متر مکعب آب بیلان حجم آب آبخوان به صفر رسیده و مثبت می گردد.

گیاهان دارویی ، فریدونشهر ، الگوی کاشت ، قیمت گذاری آب