زینب یوسف پور - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
علیرضا یدوی - استادیار گروه زراعت و ، اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
حمیدرضا بلوچی - استادیار گروه زراعت و ، اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج
هوشنگ فرجی - استادیار گروه زراعت و ، اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

به منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی فسفره و نیتروژنه برعملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیک، مورفولوژیک و فنولوژیک آفتابگردان (Helianthus annuus L.) این آزمایش در مزرعه ای در ایوانغرب ( استان ایلام) در سال زراعی 90-1389 به صورت اسپلیت فاکتوریل، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اصلی شامل 4 سطح کود شیمیایی نیتروژن و فسفر (0، 33، 66 و 100 درصد کود شیمیایی نیتروژن و فسفر مورد نیاز) و فاکتور فرعی شامل فاکتوریل کاربرد کود زیستی نیتروکسین و فسفات بارور2 در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) در نظر گرفته شد. نتایج حاصله از این آزمایش نشان داد تلقیح بذور آفتابگردان با کود زیستی نیتروکسین سبب افزایش معنی دار 8/4 درصدی کلروفیل a در برگ آفتابگردان گردید. مصرف کودهای شیمیایی تاثیر معنی داری بر صفات مورفولوژیک آفتابگردان داشت، به طوری که کاربرد 100 درصد کود شیمیایی مورد نیاز نسبت به سطح عدم کاربرد کود شیمیایی، باعث افزایش 4/92 درصدی در ارتفاع ساقه آفتابگردان گردید. برهمکنش نیتروکسین و فسفات بارور2 بر GDD مورد نیاز تا غنچه-دهی اثر کاهشی معنی داری داشت، به طوری که در عدم حضور نیتروکسین، با کاربرد فسفات بارور2، میزان GDD مورد نیاز تا غنچه-دهی آفتابگردان 38 واحد کاهش یافت. تلقیح بذر با نیتروکسین و فسفات بارور2 نیز به ترتیب باعث افزایش 2/25 و 2/60 درصدی GDD مورد نیاز برای پر شدن دانه ی آفتابگردان نسبت به عدم تلقیح شد.. در نهایت با توجه به نتایج حاصله می توان بیان نمود که تلقیح بذور آفتابگردان با کودهای زیستی نیتروکسین و فسفات بارور 2 در کنار مصرف کودهای شیمیایی از طریق بهبود صفات مختلف، افزایش عملکرد دانه را به دنبال خواهد داشت.

عملکرد دانه، غنچه دهی، فسفات بارور 2، نیتروکسین