نعمت ستوده اصل - گروه روان شناسی دانشگاه اصفهان و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی سم
حمیدطاهر نشاط دوست - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان
مهرداد کلانتری - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان

یکی از مفاهیم بسیار مهم در فشار خون بالا، به عنوان یک بیماری مزمن، کیفیت زندگی و ارزیابی قدرت امید در این بیماران می باشد. نتایج تحقیقات متعددی به عنوان نمونه اسنایدر(2006)، هامفلد(2005) و پوستر(2001)، نشان داد که قدرت امید سهم مهمی در بهبودی بیماری های مختلف جسمی و روانی و افزایش کیفیت زندگی و سلامت عمومی این بیماران دارد. معنا داری و توجه به هدف، یکی از اجزای مهم امید می باشد. قدرت امید، احساس امکان پذیر بودن یک رویداد یا رفتار مطلوب را در آینده تسهیل می نماید. کیفیت زندگی شامل 5 بعد فیزیکی، روانی، اجتماعی، جسمی و روحی است. امید به زندگی نیز مؤلفه های متعددی مانند معنای زندگی، هدف زندگی، برنامه ریزی و قدرت اراده را در بر می گیرد. با توجه به عوارض کوتاه مدت، بلندمدت و هزینه های بسیار زیاد بیماری های مزمن مانند فشار خون بالا و تاثیر این بیماری بر کیفیت زندگی و امید در این دسته از بیماران، مطالعه حاضر با هدف تعیین رابطه کیفیت زندگی و امید در بیماران مبتلا به فشار خون بالا در مقایسه با افراد غیر بیمار انجام شد. روش و ابزار: مطالعه حاضر به صورت مقطعی و در چارچوب یک تحقیق همبستگی بر روی30 نفر بیمار مبتلا به فشار خون بالا در مرکز قلب و عروق بیمارستان صدیقه طاهره اصفهان انجام شد. پرسشنامه های به کار گرفته شده در این تحقیق شامل پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت SF-26 WHO - و پرسشنامه امید اسنایدر و همکاران(1998)، بود. اعتبار وپایایی هر دو این پرسشنامه در تحقیقات متعدد خارجی و ایرانی تایید شده است. در این تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته شامل اطلاعات دموگرافیک نیز استفاده شده است. یافته ها: میانگین و انحراف معیار کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به فشار خون بالا، نشانگر کیفیت زندگی نامطلوب در این بیماران نسبت به گروه گواه بوده است. این بیماران نسبت به گروه کنترل از سطح امید و هدفمندی کمتری نسبت به آینده زندگی خود برخوردار بودند. تفاوت معنی داری بین متغیرهای دموگرافیک سن و کیفیت زندگی مشاهده نشد. اما تفاوت بین کیفیت زندگی بیماران فشار خون بالا و گروه گواه در عامل جنس معنا دار بود به این معنی که بیماران مونث نسبت به جنس مذکر از کیفیت زندگی ادراک شده بالاتر و امید به زندگی بیشتری برخوردار بودند. بحث و نتیجه گیری: از آنجایی که فشار خون بالا تغییرات زیادی را در کیفیت زندگی و امید به آینده در بیماران مبتلا به فشار خون بالا ایجاد می نمایند، و با توجه به این که کیفیت زندگی و امید، از تعیین کننده های معنا داری زندگی تلقی می شوند، تدابیر درمانی بیماران مبتلا به فشار خون بالا می بایست شامل توجه به متغییرهای روان شناختی و افزایش کیفیت زندگی و امید در این بیماران باشد.

فشار خون بالا، کیفیت زندگی، امید، معنا داری زندگی