فریدون سلطانی تودشکی - مدیر مطالعات پایه منابع آب سازمان آب و برق خوزستان
اکبر اکبری - کارشناس ارشد هیدرولوژی دانشگاه شهید چمران اهواز

خشکسالی را می‌توان معلول یک دوره شرایط خشک غیر عادی دانست که به اندازه کافی دوام داشته باشد تا در وضعیت هیدرولوژی یک ناحیه عدم تعادل ایجاد شود. خشکسالی اخیر تاثیر زیادی بر بسیاری از سفره های آبدار دشتها در سراسر کشور گذاشته و تغییرات کمیت و کیفیت آبهای زیرزمینی را سبب شده است. دشت میان آب در استان خوزستان بین طول جغرافیایی 36 310 تا 03 032 شرقی و عرض جغرافیایی 45 480 تا 01 490 شمالی و در فاصله تقریباً 40 کیلومتری شمال اهواز قرار گرفته است. تغذیه سفره آبدار از رودخانه شطیط در قسمت شمالی منطقه مورد مطالعه باعث افزایش تراز ارتفاعی سطح آب زیرزمینی و همچنین بهبود کیفیت آب زیرزمینی شده است. در این تحقیق با استفاده از داده های سطح آب چاههای مشاهده‌ای ، میزان پمپاژ از چاههای بهره برداری، آمار بارندگی ایستگاههای هواشناسی مجاورو نتایج آنالیز کیفی نمونه های آب زیرزمینی، به بررسی اثر خشکسالی بر آب زیرزمینی سفره آبدار پرداخته شده است. در نهایت با استفاده از ترکیب لایه‌های اطلاعاتی مناسب در محیط GIS بهترین مناطق جهت استفاده بیشتر از آب زیرزمینی در شرایط بحران خشکسالی مشخص گردید. بررسیهای به عمل آمده مبین آن است که رودخانه‌های گرگر و بالاخص شطیط با تغذیه سفره آبدار در قسمتهای شمالی دشت از میزان افت تراز آب زیرزمینی ناشی از خشکسالی کاسته و تغییرات آن را کنترل می‌کند.

دشت میان آب شوشتر، خشکسالی، سفره آب زیرزمینی، رودخانه گرگر، رودخانه شطیط