نادر حسینی زارع
نغمه سعادتی
پریوش موبد
هاشم کمایی

رودخانه گرگر یکی از شاخه‌های رودخانه کارون است که در ابتدای شهر شوشتر و در محل بندمیزان از آن جدا شده و پس از طی مسافت 78 کیلومتری مجددا در محل بندقیر با پیوستن به شاخه‌های شطیط و دز کارون بزرگ را تشکیل می‌دهد. بهره‌برداری از این رودخانه در حال حاضر توسعه قابل توجهی یافته که این امر به همراه افزایش آلودگی‌های ناشی از کاربریهای استقرار یافته در حوضه و تخلیه پسابها و فاضلابها به این رودخانه موجبات افزایش غلظت آلاینده‌ها را فراهم آورده است. احداث حوضچه‌های پرورش ماهی در حاشیه گرگر به همراه کشاورزی و بالاخص کشت برنج در تابستان (که البته در شرایط خشکسالی فعلی ممنوع است) و به تبع آنها تخلیه پساب حوضچه‌های پرورش ماهی، زه‌ آبهای کشاورزی و همچنین تخلیه فاضلاب و کشتارگاه شوشتر به رودخانه، شرایط آلودگی این شاخه از کارون را مهیا نموده است. نشانه‌های این آلودگی‌ها در طعم و بوی نامطبوع آبی که مصرف‌کنندگان گزارش داده‌اند و همچنین نتایج آزمایشاتی که بالا رفتن بار آلی، جامدات محصول و معلق را نشان می‌دهند، نمود پیدا کرده است. نتایج آزمایش‌های بیولوژیکی نشان داده است که جمعیت غالب در اردیبهشت ماه سال جاری گونه‌های Oocyctacea از کلروفیسه‌ها بود. اما متاسفانه در تیرماه اسیلاتوریا و انابنا (گونه‌های آبهای آلوده از جلبکهای سبز - آبی) رشد بی‌رویه‌ای داشته‌اند که بسیار هشداد دهنده است. و چنانکه کنترل در ورود فاضلاب‌ها و پسابها صورت نپذیرد می‌تواند مشکلات آتی بیشتری را در پیش داشته باشد. دیگر پارامترهای مبین وضعیت کیفی و آلودگی رودخانه نظیر میزان املاح و نمکهای محلول آب، DO، BOD، COD، کل کلیفرم و فکال کلیفرم‌ها در این مطالعه مورد بررسی واقع گردیدند.

رودخانه گرگر، خشکسالی، پایش کمی و کیفی، حوضچه پرورش ماهی، آلودگی، وضعیت بیولوژیکی