مهرانگیز رجبی توتکابنی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، بخش مهندسی مواد،
رضا میراسمعیلی - استادیار، دانشگاه تربیت مدرس، بخش مهندسی مواد
اصغر حیدری آستارایی - دانشجوی دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، بخش مهندسی مواد
محمود علی اف خضرایی - استادیار، دانشگاه تربیت مدرس، بخش مهندسی مواد

عملیات سایش مکانیکی سطح ( SMAT ) یکی از روش های تغییر پلاستیک شدید است که با ایجاد تغییر شکل پلاستیک شدید در سطح نمونه سبب کار سخت شدن، تغییرات ریز ساختاری و بهبود تنش پسماند فشاری در منطقه تغییر شکل شده و اندازه دانه را تا حد میکرون و حتی نانومتر کاهش می دهد و سبب بهبود خواص مکانیکی آنها می شود. در این مقاله، عملیات سایش مکانیکی سطح روی تیتانیم خالص تجاری با دو اندازه ساچمه مختلف 3و 6 میلی متر از جنس فولاد پرکربن سخت شده در زمان 2ساعت انجام شد و اثر اندازه قطر ساچمه ها روی خواص مکانیکی و ریز ساختار نمونه ها بررسی گردید. برای بررسی میکروساختاری از میکروسکوپ نوری و الکترونی و آنالیز پراش پرتو ایکس استفاده گردید. برای اندازه گیری میکروسختی لایه بالایی سطح، از سختی سنج ویکرز با نیروی 50 گرم استفاده گردید. همچنین، آزمون کشش برای بررسی خواص مکانیکی انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد، نمونه ها با ساچمه 3 میلی متر خواص مکانیکی بهتری نسبت به نمونه های با ساچمه 6 میلی متر از خود نشان دادند. آنالیز ریز ساختاری نمونه ها نشان داد نمونه ای که با ساچمه 3 میلی متر تحت عملیات قرار گرفته است، ضخامت لایه تغییر شکل پلاستیک و تراکم دو قلویی ها، بیشتر است.

عملیات سایش مکانیکی سطح، تغییر شکل پلاستیک شدید، تیتانیم خالص تجاری، خواص مکانیکی