علی فتحی
محمدرضا حسنلو
محمود شریفی

افزایش تقاضای مصرف آب از منابع آبهای زیرزمینی و محدودیت این منابع از نظر توان تامین و اثرات کاهش نزولات جوی در سالهای اخیر درتغذیه طبیعی و مصنوعی آبخوان ها باعث افت سطح آبهای زیرزمینی شده است. از حدود 609 آبخوان موجود در کشور 243 آبخوان با بحران کاهش حجم آب مواجه بوده و حجمی معادل 9/6 میلیارد متر مکعب از آنها آب اضافه برداشت می شود. زیانهای ناشی از افت آبهای زیر زمینی را می توان، به کاهش تخلخل آبخوان، ریزش حفره های کارستی، خشک شدن چشمه و قناتها، هزینه های فراوان ناشی از افزایش عمق چاه و ... اشاره کرد، که در سطح ملی خسارتهای فراوانی به دنبال دارد. با عنایت به این که بیش از 90 درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می شود، ارائه الگوی کشت مناسب و ایجاد شبکه های آبیاری مدرن تحت فشار، ایجاد تاخیر در رواناب با اجرای طرحهای آبخیزداری و ... مهم جلوه می نماید. علاوه بر عوامل طبیعی در نفوذ، تغذیه مصنوعی آبخوان یکی از مهمترین موارد مدیریتی و ارزیابی در بخش آبهای زیرزمینی به حساب می آید. دراین مقاله به مطالعه موردی آبخوان دشت زنجان اشاره شده است. در این دشت پروژه های تغذیه مصنوعی اجراء و روانابها را توسط کانال، چاه تغذیه، حوضچه و پخش سیل به آبخوان تزریق می نمایند. براساس آمار و مطالعات، به بررسی تاثیر تغذیه و جبران نسبت به حجم تخلیه سالانه آبخوان با مدنظر قرار دادن کاهش نزولات جوی پرداخته شده است.

تغذیه‌مصنوعی ، آب‌خوان ، دشت زنجان ،سطح آب‌زیرزمینی