نگین ناصح - دانشجوی دکتری آلودگیهای محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
نبی اله منصوری - دانشیار دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
مریم خدادادی - عضو مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، ایران.
علیرضا بیرامی - پژوهشگر، کارشناس ارشد مدیریت اجرایی، گرایش مدیریت استراتژیک، تهران، ایران.

زمینه و هدف: بحران آب به عنوان یکی از چالشهای مهم زیست محیطی منطقه ای و جهانی میباشد. لذا تلاش درجهت برنامه ریزی دقیق و مدیریت بههنگام منابع آبی موجود، گامی بلند در راستای کاهش اثرات خشکسالی خواهد بود . هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی ریسک خشکسالی دشت بیرجند با بهره جویی از مدل DPSIR میباشد. روش بررسی: این مجموعه بر اساس یک کار تحقیقی- پژوهشی و بر مبنای جمع آوری اطلاعات از منابع سازمانی واداری به روش مصاحبه و استفاده از بانکهای اطلاعاتی سازمان جهاد کشاورزی، مدیریت کل مطالعات آب منطقه ای و مدیریت هواشناسی استان خراسان جنوبی و نیز استخراج داده های لازم از اسناد و گزارشهای طبقه بندی شده و غیرطبقه بندی شده انجام شده است. یافتهها: این پژوهش نشان میدهد در بروز بحران خشکسالی که اثرات و پیامدهای متعددی را در دشت بیرجند پدید میآورد عواملی مانند، نظام معیشتی، شرایط اقتصادی، اجتماعی، ویژگیهای هیدرولوژیکی و نظام آب و هوایی منطقه تاثیر دارند.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که مدل DPSIR میتواند اطلاعات متنوع ای در رابطه با خشکسالی را طبقه بندی و ساده سازی کند تا این اطلاعات برای پاسخهای احتمالی در اختیار سیاستگذاران قرار گیرند و به همین دلیل این روش در دهه های اخیر با سرعت فزایندهای توسط محققان و سیاستگذاران در حال استفاده است .

خشکسالی، دشت بیرجند، مدل DPSIR ، ارزیابی ریسک