منصور آبوالقاسمی - دکترای سازه های آبی - موسسه تحقیقات آب
حمید سنگین آبادی - کارشناس ارشد عمران - موسسه تحقیقات آب

شکل بستر آبراهه در قوس در شرایط آبگیری نسبت به حالت بدون حضور آبگیر مشمول تغییرات جدیدی میگردد که شناخت آن در بهینه سازی سیستم آبگیری ضروری می باشد. توپوگرافی آبراهه متاثر از شرایط هیدرولیکی (جریان و رسوب) بالادست، هندسۀ قوس و شرایط آبگیری، اشکال متفاوتی را به خود می گیرد. این تغییرات در مدل فیزیکی آبراهه سینوسی با بستر متحرک در موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو مورد بررسی قرار گرفته است هندسۀ این مدل با رعات نسبت آبعادی در رودخانه های تحت رژیم و با توجه به مشخصات هندسی قوسهای پیچانی رودخانۀ کارون در پایین دست شهر اهواز انتخآب شده است در این تحقیق تاثیر پارامترهای هیدرولیکی در شکل بستر آبراهه در شرایط بدون آبگیر و در اثر انحراف جریان به آن مورد ارزیآبی قرار گرفته است نتایج در شرایط بدون آبگیر نشان داد که افزایش دبی جریان باعث افزایش طول محدوده فرسایشی در سمت قوس خارجی و افزایش عمق چاله در این ناحیه شده، همچنین افزایش نسبت انحراف موجب جآبجایی موقعیت چاله به سمت بالادست آبراهه می گردد. تغییر زاویه آبگیر از 90 به 52 نشان می دهد که ارتفاع سطح رسوب در مقطع V شکل با کاهش زاویۀ آبگیری افزایش یافته است در این تحقیق رآبطه تخمین پروفیل عرضی بستر در عمیق ترین نقطه در قوس در شرایط بدون آبگیر نیز ارائه شده است.

تغییرات بستر، مدل فیزیکی، آبراهه سینوسی، جریان ثانویه، آبگیر