راضیه محمودی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه زنجان.
داراب حسنی - دانشیار ،عضو هییت علمی موسسه تحقیقات باغبانی.
محمداسماعیل امیری - دانشیار گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان.
محمد جعفر آقایی - دانشیار، عضو هییت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.

سرمای دیررس بهاره یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و ایجاد خسارت در درختان گردو به شمار می آید. لذا شناسایی و جمع آوری ژنوتیپ های متحمل به سرمای دیررس بهاره یکی از برنامه های مهم اصلاحی در این محصول در طی سال های اخیر بوده است. دراین مطالعه ژنوتیپهای که در سال 1389 نسبت به سرمای دیررس بهاره کمترخسارت دیده بودند شناسایی شده و صفات مختلفی (تاریخ برگ دهی، درصد آب شاخه و شاتون ،طول شاخه، تعداد جوانه به سطح مقطع شاخه، تاریخ شروع ریزش گرده و پذیرش مادگی و پرولین) اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد بین تاریخ برگدهی و درصد آب شاخه رابطه معنی داری وجود دارد. بین مقدار پرولین و تاریخ برگ دهی هیچ رابطه معنی داری مشاهده نگردید. بین سرمازدگی و تاریخ برگ دهی رابطه معنی دار در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. بیشترین وزن خشک شاتون و درصد آب شاتون مربوط به ژنوتیپ Z63 رقم جمال وبیشترین مقدار پرولین مربوط به ژنوتیپ B10وB11 با مقدار 13/06 میکرو مول برگرم بدست آمد. بیشترین درصد سرمازدگی مربوط به رقم سر و ژنوتیپ های Z30 رقم دماوند و Z63 رقم جمال می باشد و مقدار پرولین آنها نسبت به ارقام خارجی بیشتر بوده است. به نظر می رسد تقارن فنولوژی با شرایط محیطی نقش مهمی به عنوان یک مکانیزم در اجتناب به سرماهای دیررس بهاره داشته باشد

گردو، سرمای دیررس بهاره، پرولین، دیربرگ دهی