مهدی طاهرخانی - مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد
قربان نورمحمدی - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محموجواد میرهادی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
حسین حیدری شریف آباد - دانشیار و استادیار موسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر کرج

به منظور بررسی اثرات تلقیح سه رقم لوبیا (COS16، درخشان و اختر همگی دارای تیپ رشدی ایستاده) با سویه های مختلف باکتری همزیست Rhizobium Leguminosarum;bv.phaseoli (Rb123 , Rb117 وRb136 تهیه شده از موسسه تحقیقات خاک و آب) به همراه دو تیمار شاهد (بدون تلقیح) و 100 کیلوگرم نیتروژن خالص و تعیین بهترین ترکیب سوش باکتری و رقم، طرحی به صورت آزمایشات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال 1386 در کشت و صنعت بنیاد خرمدره و با همکاری آزمایشگاه موسسه خاک و آب و مرکز تحقیقات زنجان به اجرا درآمد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل عملکرد تعداد گره، وزن خشک اندام هوایی، درصد نیتروژن در خاک ومیزان تثبیت نیتروژن به روش تعادل نیتروژن بودند. نتایج نشان دادند که جدایه Rb117 نسبت به سایر سویه ها از کارایی گره بندی و تثبیت نیتروژن بیشتری برخوردار بود و رقم لوبیا چیتی COS16 نیز به برتر از ارقام بود. بیشترین مقادیر تعداد گره(11.1) میزان وزن خشک گره در گیاه(0.20 گرم)وزن خشک گیاه در مرحله برداشت(37.6 گرم)مربوط به ترکیب باکتریهای Rb117 و رقم لوبیا چیتی COS16 بود.

تثبیت بیولوژیک نیتروژن، سویه باکتری، عملکرد، ارقام لوبیا و تلقیح