وحیده صادقی - دستیار پژوهشی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

اومانیسم (Humanism) از مفاهیمی است که به دلیل گستره و تعدد تعاریف، همواره مورد بحث های فراوان قرار گرفته است و طرفداران و منتقدان بسیاری دارد. مشهورترین تعریف اومانیسم به معنای انسان انگاری و انسان محوری ، در تضاد با خدامحوری و آموزه های ادیان الهی است، در حالی است که بسیاری از اشخاص برجسته اومانیست، خدا باور بوده اند. اومانیسم نیز همچون هر جریان فکری، تاریخی، فلسفی و ادبی دیگر، اندیشمندان، شاعران و بسیاری را با خود هم مسیر نموده است. هدف اصلی در این نوشتار بررسی اومانیسم در منظومه اندیشه ای سعدی است. آنچه از سعدی، به عنوان شاعری جهانی، در برخی آثار به چشم می خورد، ملقب نمودن او به شاعری اومانیست است. در این مقاله قصد داریم تا با مطالعات کتابخانه ای، و بررسی منظومه فکری سعدی از طریق بررسی آثار و همچنین پیشینه اسلامی او، به این پرسش کلیدی پاسخ دهیم که اصالت بخشی سعدی به انسان، نشان از انسان انگاری او دارد یا انسان دوستی و اگر قرار باشد او را شاعری اومانیست بنامیم، در کدام چارچوب و تعریف اومانیسم، این عنوان صدق خواهد کرد

اومانیسم، سعدی، اومانیسم اسلامی. انسان انگاری، انسان دوستی