بابک محمدزاده اصل - دانشگاه تربیت مدرس دانشکده برق ، گروه مهندسی پزشکی
علی محلوجی فر - دانشگاه تربیت مدرس دانشکده برق ، گروه مهندسی پزشکی

در سالهای اخیر شکل دهنده پرتو وفقی مینیمم واریانس (MV) که در آن وزنهای المانهای آرایه با توجه به دیتای دریافتی از محیط تنظیم شده و به روز می شوند، به طور موفقیت آمیزی در تصویربرداری اولتراسوند بکارگرفته شده که برخلاف شکل دهنده پرتو مستقل از ورودی تاخیر و حاصلجمع (DAS) قادر به بهبود همزمان رزولوشن و کنتراست تصاویر اولتراسوند می باشد. مشکل اساسی شکل دهنده های پرتو وفقی حساسیت زیاد آنها به خطاهای بردار جهت دهی می باشد که کارایی آنها را به شدت کاهش می دهد. در تصویربردار اولتراسوند پزشکی، مهمترین عامل خطای بردار جهت دهی تغییرات سرعت صوت در بافتهای مختلف می باشد. در این مقاله تاثیر تخمین نادرست سرعت صوت برکارایی شکل دهنده پرتو وفقی MV را مورد بررسی قرار داده و دو راهکار کاهش طول زیرارایه ها در روش هموارسازی مکانی و استفاده از روش بارگذاری قطری در تخمین ماتریس کواریانس را به منظور افزایش مقاوم بودن شکل دهنده پرتو وفقی MV در تصویربرداری اولتراسوند ارائه داده ایم. نتایج بدست آمده حاکی از این است که در شرایط تخمین درست سرعت صوت در تصویربرداری اولتراسوند کارایی شکل دهنده پرتو وفقی MV هم از لحاظ رزولوشن و هم از لحاظ کنتراست بسیار بهتر از شکل دهنده پرتو DAS می باشد. اگرچه کارایی شکل دهنده پرتو MV با افزایش خطای تخمین سرعت صوت کاهش می یابد. ولی در هیچ شرایطی شکل دهنده پرتو غیرواقعی DAS بهتر از شکل دهنده پرتو وفقی MV عمل نمی کند.

تصویربرداری اولتراسوند، تغییرات سرعت صوت، شکل دهی پرتو مینیمم واریانس، شکل دهی پرتو وفقی، مقاوم بودن