مهدی پهلوان روی - دانش پژوه دوره دکتری معماری و عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ایران
خاطره احسنی - دانش آموخته کارشناسی ارشد معماری و عضو باشگاه پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ایران

مساجد در طول تاریخ از شاخصترین نمونه های معماری ایرانی-اسلامی بوده اند؛ آن ها نشانه هایی شهری هستند که به عنوان مفصل، نقشی اساسی در ارتباطات میان عناصر شهری بازی می کنند. نگاه به اجزای تشکیل دهنده و فضاسازی مساجد و بررسی عوامل شکل گیری ساختاری، جایگاه هر فضا و نقشی که در ارتباط با دیگر فضاها دارد، رهیافتی برای دستیابی به تاثیر حکمت و فلسفه ای فرامادی معماری در شکل دهی شاکله بنای مسجد فراهم خواهد آورد. از این جهت در نوشتار پیش رو به تبیین عوامل فلسفی و منطقی ، اصول اولیه و مبانی صفات فضایی معماری ایده آل مسجد پرداخته است. پژوهش حاضر با استفاده ار روش تحقیق تحلیلی توصیفی و مطالعات کیفی و اسنادی و همچنین به صورت میدانی و کتابخانه ای در پی شناخت فضای مقدس مسجد شیخ لطف الله و راه های درک آن و تشریح مسیله وجود علمی قدسی جهت تقدس بخشی و القای رمز و راز فضای این مسجد می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش در جهت امکان شناخت و آشکار کردن بهتر فضای معنوی مساجد ایران در جهت ارتقای سطح کیفی معماری اسلامی این بناها فراهم خواهد آورد.

مسجد شیخ لطف الله، فضای پر رمز و راز، فضای مقدس، زیبایی معماری، سلسله مراتب ، ادراک فضا